Chào các em! Bài toán này là một ví dụ thực tế tuyệt vời về cách sử dụng đạo hàm để tìm vận tốc tức thời lớn nhất của một chất điểm. Bằng cách áp dụng kiến thức về đạo hàm và lập bảng biến thiên, chúng ta có thể dễ dàng giải quyết bài toán này một cách chính xác.
Trong 5 giây đầu tiên, một chất diderm chuyển động theo phương trình
s(t) = -t3 + 6t2 + t + 5,
trong đó t tính bằng giây và s tính bằng mét. Chất điểm có vật tốc tức thời lớn nhất bằng bao nhiêu trong 5 giây đầu tiên.
Để tìm vận tốc tức thời lớn nhất của chất điểm trong 5 giây đầu tiên, chúng ta sẽ thực hiện các bước sau:
Tính vận tốc tức thời: Vận tốc tức thời v(t) là đạo hàm của phương trình chuyển động s(t). Ta sẽ tính s′(t).
Tìm giá trị lớn nhất của vận tốc:
Xét hàm vận tốc v(t) trên đoạn [0; 5].
Tìm đạo hàm của vận tốc v′(t).
Giải phương trình v′(t)=0 để tìm các điểm cực trị.
Lập bảng biến thiên của hàm v(t) trên đoạn [0; 5] để tìm giá trị lớn nhất.
Hoặc, ta có thể tính giá trị của v(t) tại các điểm cực trị và tại hai đầu mút của đoạn [0; 5], sau đó so sánh các giá trị này để tìm ra giá trị lớn nhất.
Xét: v = s'(t) = -3t2 + 12t + 1
Ta tìm giá trị lớn nhất của v trên khoảng (0; 5)
Ta có: v' = -6t + 12 = 0 ⇔ t = 2
Bảng biến thiên:

Từ bảng biến thiên ta thấy vận tốc lớn trong khoảng 5 giây đầu tiên là 13m/s (đạt được tại giây thứ 2, t =2).
Qua bài 5, các em đã rèn luyện được kỹ năng sử dụng đạo hàm để tìm giá trị lớn nhất của hàm số trong một bài toán thực tế. Việc xác định đúng hàm cần tìm giá trị lớn nhất (trong trường hợp này là hàm vận tốc) và lập bảng biến thiên là chìa khóa để giải quyết bài toán một cách chính xác. Chúc các em học tốt!
• Xem thêm: