Chào các em! Hôm nay chúng ta sẽ cùng giải chi tiết Bài 9 trang 22 trong sách giáo khoa Toán 9 tập 1, bộ sách Chân trời sáng tạo. Đây là một bài tập tổng hợp về giải phương trình chứa ẩn ở mẫu. Bài học này sẽ giúp các em rèn luyện kỹ năng quy đồng, khử mẫu và giải phương trình một cách cẩn thận và chính xác.
Giải các phương trình:
a)
b)
c)
d)
Để giải các phương trình chứa ẩn ở mẫu, các em hãy làm theo các bước sau:
Tìm điều kiện xác định (ĐKXĐ): Cho tất cả các mẫu số khác 0. Đây là bước quan trọng nhất để đảm bảo các biểu thức có nghĩa.
Quy đồng mẫu thức: Tìm mẫu thức chung và biến đổi các phân thức để chúng có cùng mẫu.
Khử mẫu và giải phương trình: Bỏ mẫu thức và giải phương trình mới thu được.
Đối chiếu ĐKXĐ: So sánh nghiệm tìm được với điều kiện xác định. Nghiệm nào thỏa mãn ĐKXĐ mới là nghiệm của phương trình ban đầu.
a)
Điều kiện xác định: x + 2 ≠ 0 và x – 1 ≠ 0 hay x ≠ –2 và x ≠ 1
Quy đồng khử mẫu với MTC là: (x + 2)(x – 1)
5(x - 1) + 3(x + 2) = 3x + 4
5x - 5 + 3x + 6 = 3x + 4
5x = 3
x = 3/5 (thoả ĐK)
Vậy phương trình đã cho có nghiệm x = 3/5
b)
Điều kiện xác định: x ≠ 0 và 2x – 3 ≠ 0 hay x ≠ 0 và x ≠ 3/2
Quy đồng khử mẫu với MTC là: x(2x – 3)
4x - 3 = 5(2x - 3)
4x - 3 = 10x - 15
6x = 12
x = 2 (thoả ĐK)
Vậy phương trình đã cho có nghiệm x = 2.
c)
Điều kiện xác định: x + 3 ≠ 0 và x – 3 ≠ 0 hay x ≠ –3 và x ≠ 3
Quy đồng khử mẫu với MTC là: (x + 3)(x – 3)
2(x + 3) + 3(x - 3) = 3x - 5
2x + 6 + 3x - 9 = 3x - 5
2x = -2
x = -1 (thoả ĐK)
Vậy phương trình đã cho có nghiệm x = -1.
d)
Điều kiện xác định: x + 1 ≠ 0 và x – 1 ≠ 0 hay x ≠ –1 và x ≠ 1
Quy đồng khử mẫu với MTC là: (x + 1)(x – 1)
(x - 1)(x - 1) - (x + 1)(x + 1) = 8
x2 - 2x + 1 - x2 - 2x - 1 = 8
4x = -8
x = -2 (thoả ĐK)
Vậy phương trình đã cho có nghiệm x = -2.
Qua bài tập này, các em đã rèn luyện thành thạo quy trình giải các phương trình chứa ẩn ở mẫu. Hãy luôn nhớ thực hiện các bước một cách cẩn thận, đặc biệt là bước tìm điều kiện xác định.
• Xem thêm:
Bài 8 trang 22 Toán 9 tập 1 Chân trời sáng tạo: Giải các phương trình: a) (5x + 2)(2x – 7) = 0...