Bài 12 trang 58 SGK Toán 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo là bài tập củng cố quy tắc khai phương một bình phương $\sqrt{A^2} = |A|$ và kỹ năng rút gọn biểu thức chứa giá trị tuyệt đối. Việc xác định dấu của các biểu thức bên trong giá trị tuyệt đối dựa trên điều kiện 1 < a < 5 là bước then chốt để giải quyết bài toán.
Biết rằng $1 < a < 5$, rút gọn biểu thức $\mathbf{A = \sqrt{(a-1)^2} + \sqrt{(a - 5)^2}}$
Để rút gọn $A$, ta cần loại bỏ dấu căn và dấu giá trị tuyệt đối:
Dựa vào điều kiện $\mathbf{1 < a < 5}$, ta xác định dấu của các biểu thức:
Dấu của $(a-1)$: Vì $a > 1$, nên $a - 1$ là số dương. Do đó, $\mathbf{|a - 1| = a - 1}$.
Dấu của $(a-5)$: Vì $a < 5$, nên $a - 5$ là số âm. Do đó, $\mathbf{|a - 5| = -(a - 5) = 5 - a}$.
Thu gọn: Cộng hai kết quả vừa tìm được.
Vì $1 < a < 5$ nên $a – 1 > 0$ và $a – 5 < 0$.
Khi đó $|a – 1| = a – 1$ và $|a – 5| = -(a – 5) = 5 – a$.
Ta có $A=\sqrt{(a−1)^2}+\sqrt{(a−5)^2}$ $=|a−1|+|a−5|$
Vậy với $1 < a < 5$ thì $A = 4$.
Tổng kết: Bài 12 trang 58 SGK Toán 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo cho thấy việc rút gọn biểu thức $A$ đã thành công nhờ việc xác định chính xác dấu của các biểu thức bên trong giá trị tuyệt đối dựa trên điều kiện $\mathbf{1 < a < 5}$.
Chuyển về giá trị tuyệt đối: $A = |a-1| + |a-5|$.
Khai báo giá trị tuyệt đối:
$|a-1| = a-1$ (vì $a-1 > 0$).
$|a-5| = 5-a$ (vì $a-5 < 0$).
Kết quả rút gọn: Khi cộng hai kết quả lại, các biến $a$ triệt tiêu lẫn nhau: $(a - 1) + (5 - a) = (a - a) + (5 - 1) = 4$.
Giá trị của biểu thức $A$ không phụ thuộc vào giá trị cụ thể của $a$ mà chỉ phụ thuộc vào khoảng giới hạn của $a$.
• Xem thêm:
Bài 10 trang 57 Toán 9 tập 1 Chân trời sáng tạo: Rút gọn biểu thức...
Bài 11 trang 58 Toán 9 tập 1 Chân trời sáng tạo: Tìm x biết...
Bài 13 trang 58 Toán 9 tập 1 Chân trời sáng tạo: Trục căn thức ở mẫu...
Bài 14 trang 58 Toán 9 tập 1 Chân trời sáng tạo: Biết rằng a > 0, b > 0...
Bài 15 trang 58 Toán 9 tập 1 Chân trời sáng tạo: Tính...
Bài 16 trang 58 Toán 9 tập 1 Chân trời sáng tạo: Một trục số được vẽ...
Bài 17 trang 58 Toán 9 tập 1 Chân trời sáng tạo: Cho hình hộp chữ nhật...
Bài 18 trang 58 Toán 9 tập 1 Chân trời sáng tạo: Rút gọn các biểu...