Chào các bạn, bài 2.12 trang 32 sách giáo khoa Toán 10 (Kết nối tri thức) là một bài tập quan trọng, yêu cầu chúng ta biến đổi bất phương trình về dạng cơ bản trước khi biểu diễn miền nghiệm. Đây là một bước rất cần thiết để giải các bài toán phức tạp hơn. Cùng nhau đi sâu vào từng bước giải nhé!
Biểu diễn miền nghiệm của bất phương trình trên mặt phẳng tọa độ.
Bài toán này có hai bước chính:
Biến đổi bất phương trình về dạng chuẩn: Bất phương trình ban đầu có chứa phân số, gây khó khăn cho việc xác định đường thẳng biên. Ta cần quy đồng mẫu số và rút gọn để đưa về dạng ax+by≥c (hoặc tương tự).
Biểu diễn miền nghiệm: Sau khi có bất phương trình ở dạng chuẩn, ta sẽ áp dụng các bước cơ bản để biểu diễn miền nghiệm trên mặt phẳng tọa độ:
Vẽ đường thẳng biên.
Sử dụng một điểm bất kỳ (ví dụ: gốc tọa độ O(0;0)) để xác định nửa mặt phẳng chứa miền nghiệm.
Gạch bỏ phần không phải là miền nghiệm.
Ta có:
Miền nghiệm của bất phương trình bậc nhất hai ẩn này được xác định như sau:
- Vẽ đường thẳng d: x – 5y = –2.
- Ta lấy gốc tọa độ O(0;0) thay vào d, được: 0 – 5.0 = 0 > –2. Nên điểm O không nằm trong miền nghiệm của bất phương trình
Nên miền nghiệm của bất phương trình là nửa mặt phẳng có bờ là đường thẳng d (bao gồm cả đường thẳng d) không chứa gốc tọa độ (miền không bị gạch) như hình trên.
Bài toán này là một ví dụ tuyệt vời về cách kết hợp kiến thức đại số và hình học. Bước đầu tiên, rút gọn bất phương trình, là rất quan trọng để việc biểu diễn miền nghiệm được chính xác. Cần nhớ rằng, khi nhân hoặc chia cả hai vế của bất phương trình với một số âm, bạn phải đổi chiều của bất phương trình. Sau đó, việc sử dụng phương pháp thử điểm để xác định miền nghiệm sẽ giúp bạn giải quyết bài toán một cách hiệu quả.
• Xem thêm: