Chào các em! Bài viết này sẽ hướng dẫn các em giải chi tiết Bài 6 trang 56 SGK Toán 10 thuộc bộ sách Chân trời sáng tạo tập 1. Bài toán này giúp chúng ta ôn tập cách vẽ đồ thị hàm số bậc hai bằng cách xác định các yếu tố đặc trưng của parabol.
Vẽ đồ thị các hàm số sau:
a) y = 2x2 + 4x – 1;
b) y = -x2 + 2x + 3;
c) y = -3x2 + 6x;
d) y = 2x2 – 5.
Để vẽ đồ thị của hàm số bậc hai y=ax2+bx+c, chúng ta cần xác định các yếu tố sau:
Tọa độ đỉnh: Đỉnh của parabol có hoành độ .
Trục đối xứng: Đường thẳng x=xS.
Chiều quay của bề lõm:
Nếu a>0, parabol quay lên.
Nếu a<0, parabol quay xuống.
Giao điểm với các trục tọa độ:
Giao với trục tung (cho x=0).
Giao với trục hoành (cho y=0).
Lập bảng giá trị: Lấy thêm một vài điểm để đồ thị chính xác hơn.
a) y = 2x2 + 4x – 1
Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, đồ thị hàm số bậc hai y = f(x) = 2x2 + 4x – 1 là một parabol (P):
- Có đỉnh S với hoành độ xS = -1, tung độ yS = -3;
- Có trục đối xứng là đường thẳng x = -1 (đường thẳng này đi qua đỉnh S và song song với trục Oy);
- Bề lõm quay lên trên vì a > 0;
- Cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng -1, tức là đồ thị đi qua điểm có tọa độ (0; -1).
Ngoài ra, phương trình 2x2 + 4x – 1 = 0 có hai nghiệm phân biệt:
Nên đồ thị hàm số cắt trục hoành tại hai điểm có tọa độ:
Ta được đồ thị hàm số như sau:
b) y = -x2 + 2x + 3
Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, đồ thị hàm số bậc hai y = f(x) = -x2 + 2x + 3 là một parabol (P):
- Có đỉnh S với hoành độ xS = 1, tung độ yS = 4;
- Có trục đối xứng là đường thẳng x = 1 (đường thẳng này đi qua đỉnh S và song song với trục Oy);
- Bề lõm quay xuống dưới vì a < 0;
- Cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng 3, tức là đồ thị đi qua điểm có tọa độ (0; 3).
Ngoài ra, phương trình -x2 + 2x + 3 = 0 có hai nghiệm phân biệt x1 = 3 và x2 = -1 nên đồ thị hàm số cắt trục hoành tại hai điểm có tọa độ (3; 0) và (-1; 0).
Ta được đồ thị hàm số như sau:
c) y = -3x2 + 6x
Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, đồ thị hàm số bậc hai y = f(x) = -3x2 + 6x là một parabol (P):
- Có đỉnh S với hoành độ xS = 1, tung độ yS = 3;
- Có trục đối xứng là đường thẳng x = 1 (đường thẳng này đi qua đỉnh S và song song với trục Oy);
- Bề lõm quay xuống dưới vì a < 0;
- Cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng 0, tức là đồ thị đi qua điểm có tọa độ (0; 0).
Ngoài ra, phương trình -3x2 + 6x = 0 có hai nghiệm phân biệt x1 = 0 và x2 = 2 nên đồ thị hàm số cắt trục hoành tại hai điểm có tọa độ (0; 0) và (2; 0).
Ta được đồ thị hàm số như sau:
d) y = 2x2 – 5
Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, đồ thị hàm số bậc hai y = f(x) = 2x2 – 5 là một parabol (P):
- Có đỉnh S với hoành độ xS = 0, tung độ yS = -5;
- Có trục đối xứng là đường thẳng x = 0 (đường thẳng này đi qua đỉnh S và song song với trục Oy);
- Bề lõm quay lên trên vì a > 0;
- Cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng -5, tức là đồ thị đi qua điểm có tọa độ (0; -5).
Ngoài ra, phương trình 2x2 – 5 = 0 có hai nghiệm phân biệt
Nên đồ thị hàm số cắt trục hoành tại hai điểm có tọa độ:
Ta được đồ thị hàm số như sau:
Qua bài tập này, các em đã rèn luyện kỹ năng vẽ đồ thị hàm số bậc hai. Việc xác định đúng tọa độ đỉnh, trục đối xứng và các giao điểm là chìa khóa để vẽ đồ thị một cách chính xác.
• Xem thêm:
Bài 1 trang 56 Toán 10 Chân trời sáng tạo (SGK Tập 1): Hàm số nào sau đây là hàm số bậc hai?...