Hai đại lượng x và y được gọi là tỉ lệ nghịch với nhau nếu tích của chúng luôn bằng một hằng số a khác 0. Công thức liên hệ là x.y = a. Bài toán này giúp củng cố cách tìm hệ số tỉ lệ a và ứng dụng nó để tính các giá trị còn thiếu trong bảng.
Cho biết x và y là hai đại lượng tỉ lệ nghịch. Thay mỗi dấu “?” trong bảng sau bằng số thích hợp

Viết công thức mô tả mối quan hệ phụ thuộc giữa hai đại lượng x và y.
Tìm hệ số tỉ lệ $a$ và công thức: Dựa vào cặp giá trị đã biết ($x=2, y=-6$) để tìm $a = x \cdot y$ và lập công thức $y = \frac{a}{x}$.
Tính giá trị chưa biết: Sử dụng công thức $x \cdot y = a$.
Nếu biết $x$, tìm $y$ bằng phép chia: $y = \frac{a}{x}$.
Nếu biết $y$, tìm $x$ bằng phép chia: $x = \frac{a}{y}$.
Vì x và y là hai đại lượng tỉ lệ nghịch, hệ số tỉ lệ với x và y là 2.(−6) = −12 nên ta có công thức:
Như vậy, ta có:
Với x = 4 thì y = −12 : 4 = −3.
Với x = 5 thì y = −12 : 5 = −12/5 = −2,4
Với y = 3 thì x = −12 : 3 = −4.
Với y = 10 thì x = −12 : 10 = −12/10 = −6/5 = −1,2
Với y = 0,5 thì x = −12 : 0,5 = −24.
|
x |
2 |
4 |
5 |
−4 |
−1,2 |
−24 |
|
y |
−6 |
−3 |
−2,4 |
3 |
10 |
0,5 |
Bài toán đã giúp củng cố cách làm việc với đại lượng tỉ lệ nghịch:
Hệ số tỉ lệ $a = -12$.
Công thức liên hệ $y = \frac{-12}{x}$.
Các giá trị còn thiếu được tính chính xác.
Kỹ năng này là nền tảng để giải các bài toán về đại lượng tỉ lệ nghịch trong thực tế. Hãy thường xuyên ghé thăm hayhochoi.vn để cập nhật thêm nhiều bài giải và kiến thức toán học bổ ích khác nhé!
• Xem thêm: