Để xác định hai đại lượng x và y có tỉ lệ nghịch với nhau hay không, ta cần kiểm tra xem tích x . y của các cặp giá trị tương ứng có phải là một hằng số a khác 0 hay không (x.y = a).
Theo bảng giá trị dưới đây, hai đại lượng x và y có phải là hai đại lượng tỉ lệ nghịch không?

Ta kiểm tra xem tích $x \cdot y$ có bằng nhau đối với tất cả các cặp giá trị tương ứng trong mỗi bảng hay không.
Nếu tích bằng nhau (là hằng số $a$): Hai đại lượng tỉ lệ nghịch.
Nếu có bất kỳ tích nào khác nhau: Hai đại lượng không tỉ lệ nghịch.
a) Ta thấy 3.160 = 480; 6.80 = 480; 16.30 = 480; 24.20 = 480.
Do đó x.y = 480.
Vậy x và y là hai đại lượng tỉ lệ nghịch.
b) Ta thấy 4.160 = 640; 8.80 = 640; 25.26 = 650; 32.20 = 640.
Vì 640 ≠ 650 nên x và y không phải hai đại lượng tỉ lệ nghịch.
Bài toán đã rèn luyện kỹ năng kiểm tra mối quan hệ tỉ lệ nghịch bằng cách tính tích các đại lượng:
Trường hợp a): Tỉ lệ nghịch ($a=480$).
Trường hợp b): Không tỉ lệ nghịch (vì tích $x \cdot y$ không phải là hằng số).
Kỹ năng này giúp ta nhận biết đúng mối quan hệ giữa các đại lượng. Hãy thường xuyên ghé thăm hayhochoi.vn để cập nhật thêm nhiều bài giải và kiến thức toán học bổ ích khác nhé!
• Xem thêm: