Chào các em! Bài viết này sẽ hướng dẫn các em giải chi tiết Bài 4 trang 36 SGK Toán 12 thuộc bộ sách Chân trời sáng tạo tập 1. Bài toán này giúp chúng ta ôn tập một kỹ năng cơ bản và quan trọng nhất của chương trình Toán 12: khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị của các hàm số phân thức.
Khảo sát và vẽ đồ thị của các hàm số sau:
a)
b)
Để khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị của hàm số, ta thực hiện các bước sau:
Tìm tập xác định (TXĐ) của hàm số.
Xét sự biến thiên:
Tính đạo hàm y'.
Tìm các điểm cực trị bằng cách giải phương trình y' = 0.
Xét dấu của y' để tìm các khoảng đồng biến và nghịch biến.
Tìm các đường tiệm cận.
Lập bảng biến thiên.
Vẽ đồ thị:
Xác định các điểm đặc biệt như điểm cực trị, giao điểm với các trục tọa độ.
Dựa vào bảng biến thiên để vẽ đồ thị một cách chính xác.
a)
• TXĐ: D = R\{1}
• Chiều biến thiên:
Trên các khoảng (-∞; 0), (2; +∞) thì y' < 0 nên hàm số nghịch biến trên mỗi khoảng đó.
Trên khoảng (0; 2) thì y' > 0 nên hàm số đồng biến trên khoảng đó.
• Giới hạn và tiệm cận:
Nên y = x - 1 là tiệm cận xiên của đồ thị hàm số.
• Bảng biến thiên:
Khi x = 0 thì y = -2 nên (0;-2) là giao điểm của y với trục Oy.
• Đồ thị:
b)
TXĐ: D = R\{1/2}
Chiều biến thiên:
Trên các khoảng (-∞; 0), (1; +∞) thì y' > 0 nên hàm số đồng biến trên mỗi khoảng đó.
Trên khoảng (0; 1/2) và (1/2; 1) thì y' < 0 nên hàm số nghịch biến trên khoảng đó.
• Giới hạn và tiệm cận:
Nên y = 2x là tiệm cận xiên của đồ thị hàm số.
Nên x = 1/2 là tiệm cận đứng của đồ thị hàm số.
• Bảng biến thiên:
Khi x = 0 thì y = -1 nên (0;-1) là giao điểm của y với trục Oy.
• Đồ thị:
Qua bài tập này, các em đã rèn luyện kỹ năng khảo sát và vẽ đồ thị của các hàm số phân thức. Nắm vững các bước từ việc tìm tập xác định, tính đạo hàm, tiệm cận đến vẽ đồ thị là nền tảng để giải quyết các bài toán liên quan đến hàm số một cách chính xác.
• Xem thêm:
Bài 3 trang 36 Toán 12 tập 1 Chân trời sáng tạo: Khảo sát và vẽ đồ thị hàm số sau: a) y =3 +(1/x)...