Hai đại lượng x và y tỉ lệ thuận với nhau khi chúng liên hệ theo công thức y = kx, trong đó k là hệ số tỉ lệ không đổi và khác 0. Bài toán này giúp củng cố cách tìm hệ số k và sử dụng công thức để tính các giá trị tương ứng còn thiếu trong bảng.
Cho biết x và y là hai đại lượng tỉ lệ thuận. Thay mỗi dấu “?” trong bảng sau bằng số thích hợp

Viết công thức mô tả mối quan hệ phụ thuộc giữa hai đại lượng x và y.
Tìm hệ số tỉ lệ $k$ và công thức: Dựa vào cặp giá trị đã biết ($x=2, y=-6$) để tìm $k = \frac{y}{x}$ và lập công thức $y = kx$.
Tính giá trị chưa biết:
Nếu biết $x$, tìm $y$ bằng phép nhân: $y = kx$.
Nếu biết $y$, tìm $x$ bằng phép chia: $x = \frac{y}{k}$.
Với y = -6, x = 2 ta có
Vì x và y là hai đại lượng tỉ lệ thuận nên hệ số tỉ lệ là –3, tức y = –3x.
Với x = 4 thì y = 4.(–3) = –12.
Với x = 5 thì y = 5.(–3) = –15.
Với y = 9 thì 9 = –3x do đó x = 9 : (–3) = –3.
Với y = 18 thì 18 = –3x do đó x = 18 : (–3) = –6.
Với y = 1,5 thì 1,5 = –3x do đó x = 1,5 : (–3) = –0,5.
Ta có bảng sau:
|
x |
2 |
4 |
5 |
–3 |
–6 |
–0,5 |
|
y |
–6 |
–12 |
–15 |
9 |
18 |
1,5 |
Bài toán đã giúp củng cố cách làm việc với đại lượng tỉ lệ thuận:
Hệ số tỉ lệ k = -3.
Công thức liên hệ y = -3x.
Các giá trị còn thiếu được tính chính xác (bao gồm cả số thập phân).
Kỹ năng này là nền tảng để giải các bài toán về đại lượng tỉ lệ trong thực tế. Hãy thường xuyên ghé thăm hayhochoi.vn để cập nhật thêm nhiều bài giải và kiến thức toán học bổ ích khác nhé!
• Xem thêm: