Chào các em! Hôm nay, chúng ta sẽ cùng giải chi tiết Bài 1.2 trang 10 trong sách giáo khoa Toán 9 tập 1, bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống. Bài toán này sẽ giúp các em hiểu rõ hơn về nghiệm của phương trình bậc nhất hai ẩn và cách biểu diễn nghiệm tổng quát của nó.
a) Tìm giá trị thích hợp thay cho dấu "?" trong bảng sau rồi cho biết 6 nghiệm của phương trình 2x – y = 1
x | –1 | –0,5 | 0 | 0,5 | 1 | 2 |
y = 2x – 1 | ? | ? | ? | ? | ? | ? |
b) Viết nghiệm tổng quát của phương trình đã cho
Để giải bài toán này, các em cần thực hiện các bước sau:
Chuyển đổi phương trình: Từ phương trình 2x−y=1, ta có thể biểu diễn y theo x để dễ tính toán. 2x−y=1⇔y=2x−1
Tính giá trị của y: Lần lượt thay các giá trị của x đã cho vào biểu thức y=2x−1 để tìm giá trị tương ứng của y.
Xác định nghiệm: Mỗi cặp giá trị (x;y) tìm được là một nghiệm của phương trình.
Viết nghiệm tổng quát: Nhận thấy rằng với mỗi giá trị tùy ý của x, ta sẽ tìm được một giá trị y tương ứng. Vì vậy, ta có thể viết nghiệm tổng quát dưới dạng (x;y) với y được biểu diễn qua x.
a) Ta có:
Với x = –1 ⇒ y = 2x – 1 = 2.(–1) – 1 = –3
Với x = –0,5 ⇒ y = 2x – 1 = 2.(–0,5) – 1 = –2
Với x = 0 ⇒ y = 2x – 1 = 2.0 – 1 = –1
Với x = 0,5 ⇒ y = 2x – 1 = 2.0,5 – 1 = 0
Với x = 1 ⇒ y = 2x – 1 = 2.1 – 1 = 1
Với x = 2 ⇒ y = 2x – 1 = 2.2 – 1 = 3
Vậy ta có bảng sau:
x | –1 | –0,5 | 0 | 0,5 | 1 | 2 |
y = 2x – 1 | –3 | –2 | –1 | 0 | 1 | 3 |
Vậy phương trình y = 2x – 1 có 6 nghiệm là:
(–1; –3), (–0,5; –2), (0; –1), (0,5; 0), (1; 1) và (2; 3).
b) Nghiệm tổng quát của phương trình đã cho là: (x; 2x – 1) với x ∈ R tuỳ ý.
Qua bài tập này, các em đã ôn lại cách tìm nghiệm của phương trình bậc nhất hai ẩn và biết cách biểu diễn nghiệm tổng quát. Hãy nhớ rằng một phương trình bậc nhất hai ẩn luôn có vô số nghiệm.
• Xem thêm: