Chào các em! Hôm nay chúng ta sẽ cùng giải Bài 1.3 trang 10 trong sách giáo khoa Toán 9 tập 1, bộ sách Kết nối tri thức. Đây là một bài tập quan trọng, giúp các em hiểu rõ hơn về mối liên hệ giữa đại số và hình học. Cụ thể, chúng ta sẽ học cách viết nghiệm tổng quát và biểu diễn nghiệm trên mặt phẳng tọa độ của phương trình bậc nhất hai ẩn.
Viết nghiệm và biểu diễn hình học tất cả các nghiệm của mỗi phương trình bậc nhất hai ẩn sau:
a) 2x – y = 3
b) 0x + 2y = –4
c) 3x + 0y = 5
Để giải bài toán này, các em cần thực hiện hai bước chính cho mỗi phương trình:
Viết nghiệm tổng quát:
Biến đổi phương trình về dạng y=... hoặc x=... để biểu diễn một ẩn qua ẩn còn lại.
Sau đó, viết nghiệm dưới dạng cặp số (x;y) với một biến là tùy ý (x∈R hoặc y∈R).
Biểu diễn hình học:
Nghiệm của một phương trình bậc nhất hai ẩn là tọa độ của các điểm trên một đường thẳng.
Để vẽ đường thẳng này, ta chỉ cần tìm tọa độ của hai điểm bất kỳ thuộc nó rồi nối lại. Giao điểm với trục hoành và trục tung thường là những điểm dễ tìm nhất.
a) 2x – y = 3 (1)
Viết (1) dưới dạng: y = 2x – 3
Ta có nghiệm tổng quát của (1) là: (x; 2x – 3) với x ∈ R tuỳ ý.
Biểu diễn hình học tất cả các nghiệm bằng cách vẽ đường thẳng d: y = 2x – 3
Vẽ d ta lấy hai điểm tuỳ ý thuộc d, chẳng hạn A(0; –3) và B(3/2;0)
b) 0x + 2y = –4 (2)
Viết (2) dưới dạng: y = –2
Ta có nghiệm tổng quát của (2) là: (x; –2) với x ∈ R tuỳ ý.
Biểu diễn hình học tất cả các nghiệm bằng cách vẽ đường thẳng d: y = –2
Vẽ d ta lấy hai điểm tuỳ ý thuộc d, chẳng hạn A(0; –2) và B(1; –2)
(y = –2 là đường thẳng song song trục hoành Ox)
c) 3x + 0y = 5 (3)
Viết (3) dưới dạng: x = 5/3
Ta có nghiệm tổng quát của (3) là: (5/3; y) với y ∈ R tuỳ ý.
Biểu diễn hình học tất cả các nghiệm bằng cách vẽ đường thẳng d: x = 5/3
Vẽ d ta lấy hai điểm tuỳ ý thuộc d, chẳng hạn A(5/3; 0) và B(5/3; 1)
(x = 5/3 là đường thẳng song song trục tung Oy)
Qua bài tập này, các em đã hiểu rõ hơn về nghiệm của phương trình bậc nhất hai ẩn và mối liên hệ giữa nó với hình học. Hãy luôn nhớ rằng, một phương trình bậc nhất hai ẩn có vô số nghiệm và tập hợp tất cả các nghiệm đó được biểu diễn bằng một đường thẳng trên mặt phẳng tọa độ.
• Xem thêm: