Chào các em! Hôm nay chúng ta sẽ cùng giải chi tiết Bài 5 trang 14 trong sách giáo khoa Toán 9 tập 1, bộ sách Chân trời sáng tạo. Bài tập này sẽ giúp các em kết hợp giữa kiến thức đại số và hình học. Chúng ta sẽ cùng biểu diễn các đường thẳng trên mặt phẳng tọa độ và tìm mối liên hệ giữa giao điểm của chúng với nghiệm của hệ phương trình. Đây là một bài toán rất hay và trực quan.
Cho hai đường thẳng và y = –2x – 1
a) Vẽ hai đường thẳng đó trên cùng một hệ trục tọa độ
b) Xác định tọa độ giao điểm A của hai đường thẳng trên
c) Tọa độ của điểm A có là nghiệm của hệ phương trình không? Tại sao?
Để giải quyết bài toán này, các em cần thực hiện các bước sau:
Câu a: Vẽ đồ thị hai đường thẳng.
Với mỗi đường thẳng, các em cần tìm ít nhất hai điểm thuộc nó. Cách đơn giản nhất là cho x=0 để tìm giao điểm với trục Oy, và cho y=0 để tìm giao điểm với trục Ox.
Sau khi có hai điểm, các em nối chúng lại để vẽ đường thẳng.
Câu b: Tìm tọa độ giao điểm A.
Dựa vào hình vẽ ở câu a, các em xác định tọa độ của điểm giao nhau của hai đường thẳng.
Câu c: Kiểm tra mối quan hệ giữa giao điểm và nghiệm của hệ phương trình.
Các em cần biến đổi các phương trình trong hệ về dạng y=ax+b để xem chúng có trùng với hai đường thẳng đã cho hay không.
Sau đó, thay tọa độ của điểm A tìm được ở câu b vào hệ phương trình để kiểm tra. Nếu cả hai phương trình đều thỏa mãn thì tọa độ A là nghiệm của hệ.
a) Vẽ hai đường thẳng đó trên cùng một hệ trục tọa độ
Với đường thẳng ta xác định hai điểm A(0; 2) và B(4; 0)
Vẽ đường thẳng đi qua AB ta được đường
Với y = –2x – 1 ta xác định hai điểm C(0; –1) và D(–1/2; 0)
Vẽ đường thẳng đi qua CD ta được đường y = –2x – 1
b) Xác định tọa độ giao điểm A của hai đường thẳng
Từ hình vẽ, ta có thể xác định tọa độ giao điểm A(–2; 3).
c) Tọa độ của điểm A(–2; 3) là nghiệm của hệ phương trình vì
Thay tọa độ A, x = –2 và y = 3 vào pt thứ nhất: –2 + 2.3 = 4 là nghiệm của pt thứ nhất
Thay tọa độ A, x = –2 và y = 3 vào pt thứ hai: 2.(–2) + 3 = –1 là nghiệm của pt thứ hai
Vậy tọa độ của điểm A(–2; 3) là nghiệm của hệ phương trình
Qua bài tập này, các em đã thấy được mối liên hệ chặt chẽ giữa hình học và đại số. Giao điểm của hai đường thẳng trên mặt phẳng tọa độ chính là nghiệm của hệ phương trình được tạo bởi hai phương trình của chúng. Kỹ năng này không chỉ giúp các em giải quyết bài tập hiệu quả mà còn củng cố tư duy toán học một cách trực quan.
• Xem thêm: