Trong thống kê, khoảng biến thiên là một trong những đại lượng cơ bản nhất để đo lường sự phân tán của dữ liệu. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn giải chi tiết Bài 3.9 trang 85 sách Toán 12 tập 1 Kết nối tri thức, một bài toán thực tế về việc phân tích tuổi thọ của loài hổ trong vườn thú.
Một vườn thú ghi lại tuổi thọ (đơn vị: năm) của 20 con hổ và thu được kết quả như sau:
Khoảng biến thiên của mẫu số liệu ghép nhóm này là:
A. 3. B. 4.
C. 5. D. 6.
Để tìm khoảng biến thiên của một mẫu số liệu ghép nhóm, chúng ta sử dụng công thức đơn giản nhất. Khoảng biến thiên là sự khác biệt giữa giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất trong mẫu số liệu.
Tuy nhiên, với dữ liệu ghép nhóm, chúng ta không có các giá trị cụ thể mà chỉ có các khoảng. Do đó, giá trị lớn nhất và nhỏ nhất của mẫu số liệu được thay thế bằng cận trên của nhóm cuối cùng và cận dưới của nhóm đầu tiên.
Công thức tính khoảng biến thiên (\(R\) ) cho mẫu số liệu ghép nhóm là:
$R = \text{Cận trên của nhóm cuối} - \text{Cận dưới của nhóm đầu}$
Đáp án: C. 5
Khoảng biến thiên là: 19 - 14 = 5
Bài toán này đã củng cố kiến thức về khoảng biến thiên cho mẫu số liệu ghép nhóm. Mặc dù là một đại lượng đơn giản, khoảng biến thiên cung cấp một cái nhìn tổng quan về phạm vi phân tán của dữ liệu. Nó cho biết sự khác biệt lớn nhất giữa các giá trị trong mẫu. Tuy nhiên, nó có nhược điểm là rất nhạy cảm với các giá trị bất thường (ngoại lai). Việc nắm vững công thức này là nền tảng để bạn tiếp tục học các đại lượng thống kê khác như khoảng tứ phân vị và độ lệch chuẩn.
• Xem thêm: