Chào các em! Hôm nay chúng ta sẽ cùng giải chi tiết Bài 3 trang 21 trong sách giáo khoa Toán 9 tập 1, bộ sách Chân trời sáng tạo. Bài tập này sẽ giúp các em kết hợp kiến thức về hàm số bậc nhất và hệ phương trình bậc nhất hai ẩn để xác định hàm số khi biết đồ thị của nó đi qua hai điểm cho trước. Đây là một dạng bài tập rất phổ biến và quan trọng.
Xác định a, b để đồ thị hàm số y = ax + b đi qua hai điểm A và B trong mỗi trường hợp sau:
a) A(1; 2) và B(3; 8)
b) A(2; 1) và B(4; –2)
Để giải quyết bài toán này, các em cần dựa vào mối liên hệ giữa đồ thị hàm số và tọa độ các điểm mà nó đi qua. Nếu đồ thị hàm số y=ax+b đi qua một điểm có tọa độ (x0;y0), thì khi thay x=x0 và y=y0 vào phương trình hàm số, ta sẽ có một phương trình đúng. Từ đó, các em thực hiện các bước sau:
Lập hệ phương trình:
Thay tọa độ điểm A vào phương trình hàm số y=ax+b để có phương trình thứ nhất chứa hai ẩn a và b.
Tương tự, thay tọa độ điểm B vào phương trình hàm số để có phương trình thứ hai.
Kết hợp hai phương trình trên, ta có một hệ phương trình bậc nhất hai ẩn với ẩn là a và b.
Giải hệ phương trình: Sử dụng phương pháp thế hoặc phương pháp cộng đại số để tìm giá trị của a và b.
Kết luận: Viết lại phương trình hàm số hoàn chỉnh sau khi đã tìm được a và b.
a) A(1; 2) và B(3; 8)
Đồ thị hàm số y = ax + b đi qua hai điểm A(1; 2) nên có:
2 = a.1 + b ⇒ a + b = 2
Đồ thị hàm số y = ax + b đi qua hai điểm B(3; 8) nên có:
8 = a.3 + b ⇒ 3a + b = 8
Vậy a, b là nghiệm của hệ phương trình:
Vậy đồ thị hàm số có dạng: y = 3x – 1
b) A(2; 1) và B(4; –2)
Đồ thị hàm số y = ax + b đi qua hai điểm A(2; 1) nên có:
1 = a.2 + b ⇒ 2a + b = 1
Đồ thị hàm số y = ax + b đi qua hai điểm B(4; –2) nên có:
–2 = a.4 + b ⇒ 4a + b = –2
Vậy a, b là nghiệm của hệ phương trình:
Vậy đồ thị hàm số có dạng: y = –x + 3
Qua bài tập này, các em đã thấy được ứng dụng thực tế của hệ phương trình bậc nhất hai ẩn trong việc xác định các tham số của hàm số. Bằng cách thay tọa độ các điểm đã biết vào phương trình hàm số, chúng ta có thể tạo ra một hệ phương trình và giải nó để tìm ra các hệ số cần thiết.
• Xem thêm:
Bài 1 trang 21 Toán 9 tập 1 Chân trời sáng tạo: Giải các hệ phương trình:...
Bài 2 trang 21 Toán 9 tập 1 Chân trời sáng tạo: Giải các hệ phương trình:...