Chào các em! Bài viết này sẽ hướng dẫn các em giải chi tiết Bài 4 trang 70 SGK Toán 11 thuộc bộ sách Chân trời sáng tạo tập 1. Đây là một bài toán hình học và đại số thú vị, giúp chúng ta ứng dụng kiến thức về cấp số nhân và giới hạn để giải quyết.
Từ hình vuông đầu tiên có cạnh bằng 1 (đơn vị độ dài), nối các trung điểm của bốn cạnh để có hình vuông thứ hai. Tiếp tục nối các trung điểm của bốn cạnh của hình vuông thứ hai để được hình vuông thứ ba. Cứ tiếp tục làm như thế, nhận được một dãy hình vuông (xem Hình 5)

a) Kí hiệu an là diện tích của hình vuông thứ n và Sn là tổng diện tích của n hình vuông đầu tiên. Viết công thức tính an, Sn (n=1,2,3,...) là tìm limSn (giới hạn này nếu có được gọi là tổng diện tích của các hình vuông).
b) Kí hiệu pn là chu vi của hình vuông thứ n và Qn là tổng chu vi của n hình vuông đầu tiên. Viết công thức tính pn là Qn (n=1,2,3,...) và tìm limQn (giới hạn này nếu có được gọi là tổng chu vi của các hình vuông)
Đề bài cho một dãy các hình vuông được tạo thành bằng cách nối các trung điểm của cạnh. Chúng ta cần tìm công thức diện tích và chu vi của các hình vuông này, sau đó tính tổng và giới hạn của chúng.
Dãy diện tích (an):
Hình vuông đầu tiên có cạnh 1, diện tích là a1=12=1.
Hình vuông thứ hai nối các trung điểm của hình vuông đầu tiên. Diện tích hình vuông thứ hai bằng một nửa diện tích hình vuông thứ nhất.
Dãy diện tích sẽ là một cấp số nhân lùi vô hạn.
Dãy chu vi (pn):
Cạnh của hình vuông thứ hai bằng cạnh của hình vuông thứ nhất.
Dãy chu vi cũng sẽ là một cấp số nhân lùi vô hạn.
Ta sẽ sử dụng các công thức của cấp số nhân để giải quyết bài toán.
a) Ta thấy:
Diện tích của hình vuông thứ 2 bằng 1/2 diện tích hình vuông thứ 1
Diện tích hình vuông thứ 3 bằng 1/2 diện tích hình vuông thứ 2
...
Như vậy, công thức tính diện tích của hình vuông thứ n là:
Khi đó, tổng diện tích của các hình vuông là:
b) Ta thấy:
Cạnh của hình vuông thứ 2 có độ dài
Cạnh của hình vuông thứ 3 có độ dài
...
Như vậy, công thức chu vi của hình vuông thứ n là:
Khi đó, tổng chu vi của các hình vuông là:
Qua bài tập này, các em đã rèn luyện kỹ năng giải các bài toán hình học bằng cách mô hình hóa chúng thành các cấp số nhân. Việc nắm vững công thức của cấp số nhân và cách tính giới hạn là chìa khóa để giải quyết các bài toán dạng này một cách chính xác.
• Xem thêm:
Bài 1 trang 69 Toán 11 tập 1 SGK Chân trời sáng tạo: Tìm các giới hạn sau:...