Chào các em! Bài viết này sẽ hướng dẫn các em giải chi tiết Bài 1 trang 140 SGK Toán 11 thuộc bộ sách Chân trời sáng tạo tập 1. Bài toán này giúp chúng ta ôn tập cách tìm và ước lượng tứ phân vị của một mẫu số liệu.
Lương tháng của một số nhân viên văn phòng được ghi lại như sau (đơn vị: triệu đồng)

a) Tìm tứ phân vị của dãy số liệu trên
b) Tổng hợp lại dãy số liệu trên vào bảng tần số ghép nhóm theo mẫu sau:

c) Hãy ước lượng tứ phân vị của số liệu ở bảng tần số ghép nhóm trên
Đề bài cho bảng số liệu thô về lương tháng của một số nhân viên. Bài toán có ba yêu cầu chính:
a) Tìm tứ phân vị của dãy số liệu gốc:
* Sắp xếp dãy số liệu theo thứ tự không giảm.
* Tìm tứ phân vị thứ hai (Q2), chính là trung vị của dãy số.
* Chia dãy thành hai nửa, tìm trung vị của mỗi nửa để có Q1 và Q3.
b) Lập bảng tần số ghép nhóm:
Đếm số lượng nhân viên có mức lương rơi vào từng khoảng đã cho.
c) Ước lượng tứ phân vị từ bảng tần số ghép nhóm:
* Sử dụng công thức ước lượng tứ phân vị cho dữ liệu ghép nhóm.
a) Sắp xếp mẫu số liệu không giảm ta được:
6,5; 6,7; 6,7; 8,3; 8,4; 8,9; 9,2; 9,6; 9,8; 10,0; 10,0; 10,7; 10,9; 11,1; 11,2; 11,7; 11,9; 12,2; 12,5; 12,7; 13,1; 13,2; 13,6; 13,8.
Cỡ mẫu là n = 24 nên ta có:
Tứ phân vị thứ hai là trung bình cộng của giá trị thứ 12 và 13 ta được:
Tứ phân vị thứ nhất là trung bình cộng của giá trị thứ 6 và thứ 7 ta được:
Tứ phân vị thứ ba là trung bình cộng của giá trị 18 và 19 ta được:
b) Tổng hợp lại dãy số liệu
|
Lương tháng (triệu đồng) |
[6;8) |
[8;10) |
[10;12) |
[12;14) |
|
Số nhân viên |
3 |
6 |
8 |
7 |
c) Gọi x1; x2; x3; ...; x24 lần lượt là số nhân viên theo thứ tự không gian
Do x1,...,x3∈[6;8); x4,...,x9∈[8;10); x10,...,x17∈[10;12); x18,...,x24∈[12;14)
+ Tứ phân vị thứ hai của dãy số liệu là thuộc nhóm [10;12)
Nên tứ phân vị thứ hai của mẫu số liệu là:
+ Tứ phân vị thứ nhất của dãy số liệu là thuộc nhóm [8;10)
Nên tứ phân vị thứ nhất của mẫu số liệu là:
+ Tứ phân vị thứ ba của dãy số liệu là thuộc nhóm [12;14)
Nên tứ phân vị thứ ba của mẫu số liệu là:
Qua bài tập này, các em đã rèn luyện các kỹ năng thống kê cơ bản:
Tìm tứ phân vị từ dữ liệu gốc.
Lập bảng tần số ghép nhóm.
Ước lượng tứ phân vị từ bảng tần số. Việc nắm vững các công thức này là chìa khóa để phân tích và xử lý dữ liệu một cách chính xác.
• Xem thêm: