Chào các em! Bài viết này sẽ hướng dẫn các em giải chi tiết Bài 2.13 trang 51 SGK Toán 11 thuộc bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống tập 1. Đây là một bài toán thực tế, giúp các em ứng dụng kiến thức về cấp số cộng để giải quyết một vấn đề trong thiết kế.
Một kiến trúc sư thiết kế một hội trường với 15 ghế ngồi ở hàng thứ nhất, 18 ghế ngồi ở hàng thứ hai, 21 ghế ngồi ở hàng thứ ba, và cứ như vậy (số ghế ở hàng sau nhiều hơn 3 ghế so với số ghế ở hàng liền kề trước nó).
Nếu muốn hội trường đó có sức chứa ít nhất 870 ghế ngồi thì kiến trúc sư đó phải thiết kế tối thiểu bao nhiêu hàng ghế?
Đề bài mô tả số ghế trong mỗi hàng của một hội trường.
Hàng 1 có 15 ghế.
Hàng 2 có 18 ghế.
Hàng 3 có 21 ghế.
Số ghế ở hàng sau hơn hàng trước 3 ghế.
Đây là một dãy số mà số hạng sau bằng số hạng trước cộng thêm một hằng số, do đó nó chính là một cấp số cộng.
Số hạng đầu (u1): 15
Công sai (d): 3
Bài toán yêu cầu tìm số hàng ghế tối thiểu (n) để tổng số ghế trong hội trường đạt ít nhất 870. Điều này có nghĩa là chúng ta cần giải bất phương trình liên quan đến tổng của n số hạng đầu tiên của cấp số cộng.
Công thức tính tổng n số hạng đầu tiên của một cấp số cộng là:
Ta sẽ thiết lập bất phương trình Sn≥870 và giải để tìm n.
Số ghế ở mỗi hàng của hội trường lập thành một cấp số cộng với số hạng đầu u1 = 15 và công sai d = 3.
Giả sử cần thiết kế tối thiểu n hàng ghế để hội trường có sức chứa ít nhất 870 ghế ngồi. Ta có:
Vậy:
⇔ n(30 + 3n – 3) ≥ 1 740
⇔ n(3n + 27) – 17 40 ≥ 0
⇔ 3n2 + 27n – 1 740 ≥ 0
⇔ n ≤ -29 hoặc n≥ 20
Vậy cần thiết kế tối thiểu 20 hàng ghế để thỏa yêu cầu bài toán.
Qua bài tập này, các em đã rèn luyện kỹ năng giải một bài toán thực tế bằng cách sử dụng cấp số cộng. Việc chuyển đổi bài toán lời văn thành một bất phương trình và giải nó một cách chính xác là chìa khóa để đưa ra câu trả lời hợp lí.
• Xem thêm: