Chào các em! Hôm nay chúng ta sẽ cùng giải một bài toán thú vị, kết hợp giữa hàm số và đồ thị, trong sách giáo khoa Toán 11 tập 1, thuộc bộ sách Cánh Diều. Bài 6 trang 77 sẽ giúp các em củng cố kiến thức về tính liên tục của hàm số và cách tìm giới hạn của hàm số dựa vào đồ thị một cách trực quan.
Hình 16 biểu thị độ cao h(m) của một quả bóng đá lên theo thời gian t(s), trong đó h(t) = – 2t2 + 8t.
a) Chứng tỏ hàm số h(t) liên tục trên tập xác định.
b) Dựa vào đồ thị hãy xác định
Bài toán này có hai yêu cầu chính:
Chứng minh tính liên tục: Hàm số h(t)=−2t2+8t là một hàm đa thức. Để chứng minh hàm số này liên tục, chúng ta chỉ cần dựa vào tính chất cơ bản của các hàm đa thức.
Xác định giới hạn: Dựa vào đồ thị đã cho, ta sẽ tìm giá trị của h(t) khi t tiến dần đến một giá trị cụ thể. Trong trường hợp này, ta cần tìm limt→2h(t).
Hàm số đã cho là . Đây là một hàm đa thức bậc hai.
Tính chất của hàm đa thức: Mọi hàm đa thức đều liên tục trên tập xác định của nó, tức là liên tục trên toàn bộ tập số thực .
Tập xác định của hàm số này là .
Vì vậy, hàm số liên tục trên tập xác định
.
Quan sát đồ thị:
Đồ thị của hàm số là một parabol.
Ta cần tìm giá trị mà tiến đến khi
tiến dần về 2.
Khi tiến về 2 từ phía bên trái (tức là
), đồ thị đi lên và gần đến điểm có hoành độ là 2.
Khi tiến về 2 từ phía bên phải (tức là
), đồ thị đi xuống và cũng gần đến điểm có hoành độ là 2.
Tại , đồ thị đạt đỉnh parabol.
Xác định giá trị tại :
Nhìn trên trục tung (trục ), ta thấy tại
, giá trị
là 8.
Hay nói cách khác, .
Kết luận:
Vì hàm số liên tục trên , nên giới hạn của hàm số khi
tiến về 2 bằng giá trị của hàm số tại điểm đó.
.
Vậy,
Qua bài giải này, các em đã ôn lại hai kiến thức quan trọng: tính liên tục của hàm đa thức và cách xác định giới hạn của một hàm số dựa vào đồ thị. Việc nắm vững các mối quan hệ này sẽ giúp các em giải quyết các bài toán về hàm số một cách hiệu quả hơn.
• Xem thêm:
Bài 5 trang 77 Toán 11 tập 1 SGK Cánh Diều: Cho hàm số... xét tính liên tục của hàm số tại x = 4...