Chào các em! Hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau giải chi tiết Bài 3 trang 17 trong sách giáo khoa Toán 9 tập 1, bộ sách Cánh Diều. Bài toán này sẽ giúp các em áp dụng kiến thức về phương trình bậc nhất hai ẩn vào một tình huống thực tế về sản xuất.
Nhân dịp tết Trung thu, một doanh nghiệp dự định sản xuất hai loại bánh: bánh nướng và bánh dẻo. Lượng đường cần cho mỗi chiếc bánh nướng và bánh dẻo lần lượt là 60g, 50g. Gọi x và y lần lượt là số lượng bánh nướng và bánh dẻo mà doanh nghiệp dự định sản xuất để lượng đường sản xuất bánh là 500kg.
Viết phương trình bậc nhất hai ẩn x, y và chỉ ra ba nghiệm của phương trình đó.
Để giải bài toán này, chúng ta cần thực hiện các bước sau:
Đổi đơn vị: Vì lượng đường cho mỗi chiếc bánh được tính bằng gram (g) và tổng lượng đường là kilogram (kg), ta cần đổi tất cả về cùng một đơn vị (ví dụ: kg).
Lập phương trình:
Lượng đường cần cho x chiếc bánh nướng là 60x (g) hoặc 0,06x (kg).
Lượng đường cần cho y chiếc bánh dẻo là 50y (g) hoặc 0,05y (kg).
Tổng lượng đường là 500 kg.
Từ đó, ta có thể thiết lập phương trình bậc nhất hai ẩn.
Tìm ba nghiệm: Để tìm nghiệm của phương trình, ta có thể chọn một giá trị nguyên dương tùy ý cho x (hoặc y) rồi tìm giá trị tương ứng của y (hoặc x).
Đổi đơn vị: 60g = 0,06 kg; 50g = 0,05 kg
Lượng đường cần cho mỗi chiếc bánh nướng và bánh deo lần lượt là 0,06x và 0,05
Lượng đường sản xuất bánh là 500kg nên ta có phương trình: 0,06x + 0,05y = 500
hay: 6x + 5y = 50000
Lưu ý, x, y là số chiếc bánh nướng và ánh dẻo, nên x và y là số nguyên dương
(vì vậy để chọn x nguyên và là bội của 5 để y nguyên)
Chọn x = 5000 suy ra y = 4000 ta được cặp nghiệm (5000, 4000)
Chọn x = 4000 suy ra y = 5200 ta được cặp nghiệm (4000, 5200)
Chọn x = 6000 suy ra y = 2800 ta được cặp nghiệm (6000, 2800)
Qua bài tập này, các em đã rèn luyện được cách lập phương trình bậc nhất hai ẩn từ một bài toán thực tế và tìm các nghiệm phù hợp. Kỹ năng này là nền tảng để giải quyết các hệ phương trình ở các bài học tiếp theo.
• Xem thêm: