Chào các bạn! Bài 2.2 trang 46 sách giáo khoa Toán 11 (Kết nối tri thức) là một bài tập quan trọng về dãy số cho bởi hệ thức truy hồi. Bài toán này không chỉ yêu cầu chúng ta tính toán các số hạng đầu mà còn đòi hỏi khả năng quan sát và dự đoán công thức tổng quát từ các số hạng đó. Đây là một kỹ năng tư duy logic rất cần thiết trong toán học.
Dãy số (un) cho bởi hệ thức truy hồi u1 = 1, un = n.un − 1 với n ≥ 2
a) Viết năm số hạng đầu của dãy số
b) Dự đoán công thức số hạng tổng quát un
a) Để tìm các số hạng của dãy số cho bởi hệ thức truy hồi, chúng ta cần sử dụng giá trị của số hạng đứng trước để tính số hạng tiếp theo. Cụ thể, un được tính từ un−1. Ta sẽ lần lượt tính u2,u3,u4,u5 dựa vào giá trị đã biết của u1.
b) Sau khi có năm số hạng đầu, chúng ta hãy quan sát mối quan hệ giữa các số hạng đó và chỉ số của chúng (n). Hãy thử liên kết các giá trị đã tính được với một công thức toán học quen thuộc. Công thức này thường liên quan đến các phép toán cơ bản như giai thừa, lũy thừa, hoặc các phép tính khác.
a) Viết năm số hạng đầu của dãy số
Ta có:
u1 = 1,
u2 = 2.u1 = 2
u3 = 3.u2 = 3.2 = 6
u4 = 4.u3 = 4.6 = 24
u5 = 5.u4 = 5.24 = 120
b) Dự đoán công thức số hạng tổng quát un
Dự đoán công thức số hạng tổng quát là: un = n!
Bài tập này đã giúp chúng ta làm quen với hai cách xác định dãy số: bằng công thức truy hồi và bằng công thức tổng quát. Công thức truy hồi cho phép chúng ta tìm một số hạng dựa vào số hạng đứng ngay trước nó, trong khi công thức tổng quát cho phép tìm bất kỳ số hạng nào chỉ bằng cách thay chỉ số n. Khả năng quan sát và tìm ra quy luật từ một vài số hạng đầu là một kỹ năng quan trọng để giải quyết nhiều bài toán dãy số phức tạp hơn sau này.
• Xem thêm: