Chào các bạn! Bài 2.3 trang 46 sách giáo khoa Toán 11 (Kết nối tri thức) là một bài tập quan trọng về xét tính tăng, giảm của dãy số. Để xác định một dãy số là dãy tăng hay giảm, chúng ta cần so sánh một số hạng bất kỳ với số hạng đứng liền kề trước nó. Nắm vững phương pháp này sẽ giúp bạn giải quyết các bài toán liên quan một cách chính xác.
Xét tính tăng, giảm của dãy số (un), biết:
a) un = 2n - 1
b) un = -3n + 2
c)
Để xét tính tăng, giảm của một dãy số, ta thường sử dụng một trong hai phương pháp sau:
Xét hiệu un+1−un:
Nếu un+1−un>0 với mọi n∈N∗, thì dãy số là dãy tăng.
Nếu un+1−un<0 với mọi n∈N∗, thì dãy số là dãy giảm.
Nếu hiệu này không xác định dấu (khi dương khi âm), thì dãy số không tăng, không giảm.
Xét tỉ số (chỉ áp dụng khi un>0 với mọi n):
Nếu >1 với mọi n∈N∗, thì dãy số là dãy tăng.
Nếu <1 với mọi n∈N∗, thì dãy số là dãy giảm.
Trong bài toán này, phương pháp xét hiệu là phù hợp nhất cho cả ba trường hợp.
a) un = 2n - 1
Ta có: un+1 = 2(n + 1) – 1 = 2n + 2 – 1 = 2n + 1
Xét hiệu un+1 − un = (2n + 1) – (2n – 1) = 2 > 0,
Tức là un+1 > un , ∀n ∈ ℕ*.
Vậy (un) là dãy số tăng.
b) un = -3n + 2
Ta có: un+1 = –3(n + 1) + 2 = –3n – 3 + 2 = –3n – 1
Xét hiệu un+1 − un = (–3n – 1) – (–3n + 2) = –3 < 0,
Tức là un+1 < un, ∀n ∈ ℕ*.
Vậy (un) là dãy số giảm.
c)
Ta thấy:
...
Nên dãy số (un) là dãy không tăng, cũng không giảm.
Bài tập này đã giúp chúng ta nắm vững phương pháp cơ bản để xét tính tăng, giảm của một dãy số. Phương pháp xét hiệu un+1−un là phương pháp phổ biến và hiệu quả nhất. Khi không thể xác định dấu của hiệu này một cách rõ ràng, việc tính một vài số hạng đầu của dãy là cách tốt để kiểm tra tính đơn điệu của dãy số.
• Xem thêm: