Chào các em! Hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau giải chi tiết Bài 4.12 trang 78 trong sách giáo khoa Toán 9 tập 1, bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống. Bài toán này sẽ giúp các em củng cố kiến thức về tứ giác, tam giác vuông và tỉ số lượng giác, áp dụng chúng để giải quyết một bài toán hình học tổng hợp.
Cho hình thang ABCD (AD // BC) có AD = 16 cm, BC = 4 cm,
a) Kẻ đường cao CE của tam giác ACD. Chứng minh . Tính sin của các góc
,
và suy ra AC2 = AE. AD. Từ đó tính AC
b) Tính góc D của hình thang.
Để giải quyết bài toán này, chúng ta sẽ thực hiện các bước sau:
Câu a):
Dựa vào tính chất của tam giác vuông, ta chứng minh hai góc và
cùng phụ với một góc.
Áp dụng định nghĩa tỉ số lượng giác sin trong các tam giác vuông để lập các tỉ số.
Sử dụng các đẳng thức vừa tìm được để chứng minh AC2=AE⋅AD.
Dựa vào hình thang và các yếu tố đã cho để tìm độ dài của AE.
Thay giá trị AE và AD vào đẳng thức trên để tính AC.
Câu b):
Dựa vào kết quả của câu a) để tìm sin.
Sử dụng giá trị của sin để suy ra số đo góc D.
Ta có:
a) Chứng minh , suy ra AC2=AE⋅AD và tính AC
Chứng minh :
Xét △CDE vuông tại E, ta có hai góc nhọn và
phụ nhau, nên
.
Mặt khác, ta có .
Từ đó suy ra (vì cùng phụ với góc
).
Chứng minh AC2=AE⋅AD và tính AC:
Xét △ACD vuông tại C, ta có:
Xét △ACE vuông tại E, ta có:
Vì nên
Từ đó, ta có đẳng thức:
Nhân chéo, ta được:
Bây giờ, ta sẽ tính AC. Ta cần tìm AE.
Hình thang ABCD có và
Kẻ CE⊥AD. Vì , nên tứ giác ABCE là hình chữ nhật.
Theo tính chất hình chữ nhật, ta có AE=BC=4 cm.
Thay AE=4 cm và AD=16 cm vào đẳng thức AC2=AE⋅AD: .
(vì AC>0).
Vậy, độ dài cạnh AC là 8 cm.
b) Tính góc D của hình thang
Xét △ACD vuông tại C, ta có:
Từ đó, ta suy ra .
Góc D của hình thang chính là góc .
Vậy, góc D của hình thang là 30∘.
Qua bài tập này, các em đã rèn luyện được cách áp dụng các kiến thức về hình học (định lí Pythagore, tính chất hình thang, hình chữ nhật) và tỉ số lượng giác để giải quyết một bài toán phức tạp. Việc xác định đúng các mối quan hệ và tỉ số là chìa khóa để giải bài toán một cách chính xác.
» Xem thêm: