Bài 4 trang 71 SGK Hoá 11 Cánh diều

15:29:5826/10/2023

Bài tập số 4, trang 71 SGK Hóa học 11 (Cánh Diều), là bài toán cơ bản về đồng phân cấu tạo, yêu cầu học sinh viết tất cả các công thức cấu tạo mạch hở có thể có của hợp chất có công thức phân tử C3H6O. Sau đó, ta cần xác định và gọi tên nhóm chức có trong mỗi phân tử đồng phân đó.

Đề bài 4 trang 71 Hoá 11 Cánh diều:

Viết công thức cấu tạo mạch hở của các chất có công thức phân tử là C3H6O. Xác định nhóm chức và gọi tên nhóm chức trong mỗi phân tử chất đó.

Phân Tích và hướng dẫn giải:

Công thức $\text{C}_3\text{H}_6\text{O}$ có độ bất bão hòa $\mathbf{k}$ (tổng số liên kết $\pi$ và số vòng) được tính như sau: 

$k = \frac{2n_{\text{C}} + 2 - n_{\text{H}}}{2} = \frac{2(3) + 2 - 6}{2} = 1$

Vì $k=1$, các đồng phân mạch hở phải chứa một liên kết đôi $\text{C}=\text{C}$ hoặc một liên kết đôi $\text{C}=\text{O}$. Ta xét các trường hợp:

  1. Chứa nhóm chức $\text{C}=\text{O}$ (Carbonyl): Tạo ra aldehyde hoặc ketone.

  2. Chứa nhóm chức $\text{-OH}$$\text{C}=\text{C}$ (Ancol không no): Tạo ra ancol.

  3. Chứa nhóm chức $\text{-O-}$ (Ether): Tạo ra ether không no.

Giải chi tiết bài 4 trang 71 Hoá 11 Cánh diều:

Các công thức cấu tạo mạch hở của chất có công thức phân tử C3H6O:

Đồng phân Nhóm Aldehyde và Ketone ($\text{k}=1$ do $\text{C}=\text{O}$

STT Công thức cấu tạo Tên gọi Nhóm chức Tên nhóm chức
1 $\mathbf{CH}_3 – \mathbf{CH}_2 – \mathbf{CHO}$ Propanal $\mathbf{– CHO}$ Nhóm chức Aldehyde
2 $\mathbf{CH}_3 – \mathbf{CO} – \mathbf{CH}_3$ Propanone (Acetone) $\mathbf{– CO –}$ Nhóm chức Ketone

Đồng phân Nhóm Ancol và Ether ($\text{k}=1$ do $\text{C}=\text{C}$)

STT Công thức cấu tạo Tên gọi Nhóm chức Tên nhóm chức
3 $\mathbf{CH}_2 = \mathbf{CH} – \mathbf{CH}_2\mathbf{OH}$ Prop-2-en-1-ol (Ancol anlylic) $\mathbf{– OH}$ Nhóm chức Alcohol
4 $\mathbf{CH}_3 – \mathbf{CH} = \mathbf{CH} – \mathbf{OH}$ Prop-1-en-1-ol $\mathbf{– OH}$ Nhóm chức Alcohol
5 $\mathbf{CH}_2 = \mathbf{CH} – \mathbf{O} – \mathbf{CH}_3$ Methyl vinyl ether $\mathbf{– O –}$ Nhóm chức Ether

Lưu ý: Chất 4 là enol, kém bền, chuyển hóa thành aldehyde. Tuy nhiên, về mặt cấu tạo thì đây là một đồng phân

Công thức phân tử $\text{C}_3\text{H}_6\text{O}$ có nhiều đồng phân mạch hở khác nhau, trong đó hai đồng phân thuộc nhóm carbonyl là Propanal (aldehyde) và Propanone (ketone) là ổn định và phổ biến nhất. Các đồng phân này xác định ba loại nhóm chức chính là Nhóm Aldehyde ($\mathbf{-CHO}$), Nhóm Ketone ($\mathbf{-CO-}$), và Nhóm Alcohol ($\mathbf{-OH}$) (trong các đồng phân không no).

• Xem thêm:

Bài 1 trang 71 Hoá 11 Cánh diều: Cho công thức khung phân tử của các chất hữu cơ sau:...a) Viết công thức cấu tạo đầy đủ...

Bài 2 trang 71 Hoá 11 Cánh diều: Ethene có công thức cấu tạo là CH2 = CH2. Viết công thức cấu tạo của ba chất kế tiếp ethene...

Bài 3 trang 71 Hoá 11 Cánh diều: Các chất hữu cơ eugenol, chavibetol và methyl eugenol được thấy trong thành phần của...

Bài 5 trang 71 Hoá 11 Cánh diều: a) Carboxylic acid Z là đồng phân của methyl acetate (CH3COOCH3). Viết công thức cấu tạo...

Đánh giá & nhận xét

captcha
Tin liên quan