Chào các em! Hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau giải chi tiết Bài 1.15 trang 23 trong sách giáo khoa Toán 9 tập 1, bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống. Bài toán này sẽ giúp các em áp dụng kiến thức về hệ phương trình bậc nhất hai ẩn để giải quyết một bài toán đố về số học.
Tìm số tự nhiên N có hai chữ số, biết rằng tổng của hai chữ số đó bằng 12, và nếu viết hai chữ số đó theo thứ tự ngược lại thì được một số lớn hơn N là 36 đơn vị.
Để giải bài toán này, chúng ta sẽ thực hiện các bước sau:
Đặt ẩn và biểu diễn số: Gọi số tự nhiên N có hai chữ số là , với a là chữ số hàng chục và b là chữ số hàng đơn vị. Biểu diễn giá trị của số N và số mới khi viết ngược lại theo a và b.
Lập hệ phương trình:
Dựa vào dữ kiện "tổng của hai chữ số đó bằng 12" để lập phương trình thứ nhất.
Dựa vào dữ kiện "số mới lớn hơn N là 36 đơn vị" để lập phương trình thứ hai.
Giải hệ phương trình: Sử dụng phương pháp thế hoặc phương pháp cộng đại số để tìm giá trị của a và b.
Kiểm tra và kết luận: Đối chiếu các giá trị a và b tìm được với điều kiện của chúng và đưa ra câu trả lời cuối cùng.
Gọi số tự nhiên N có hai chữ số cần tìm là (a, b ∈ N*, 1 ≤ a, b ≤ 9)
Vì tổng hai chữ số bằng 12 nên ta có: a + b = 12 (1)
Giá trị của N là: 10a + b
Khi viết ngược lại ta được số mới có giá trị là: 10b + a
Do số mới lớn hơn số cũ (N) là 36 đơn vị, nên ta có:
10b + a – (10a + b) = 36
hay 9b – 9a = 36 ⇔ b – a = 4 (2)
Từ (1) và (2) ta có hệ:
(thoả ĐK)
Vậy số tự nhiên N là: 48
Qua bài tập này, các em đã rèn luyện được cách chuyển đổi một bài toán đố về số học thành một hệ phương trình đại số để giải quyết. Kỹ năng lập hệ phương trình từ các dữ kiện cho trước là rất quan trọng để giải các bài toán thực tế.
» Xem thêm: