Hôm nay chúng ta sẽ cùng giải chi tiết Bài 6 trang 108 sách giáo khoa Toán 8 tập 1, bộ sách Chân trời sáng tạo. Bài toán này giúp các em củng cố kiến thức về biểu đồ thống kê và cách phân tích dữ liệu từ các dạng biểu đồ khác nhau.
Số liệu về số lớp học cấp trung học cơ sở của 5 tỉnh Tây Nguyên tính đến ngày 30/9/2021 được cho trong bảng thống kê sau:
a) Số liệu từ bảng thống kê trên được biểu diễn vào biểu đồ cột như sau. Hãy tìm các giá trị của P, Q, R trong biểu đồ.
b) Biểu đồ cột ở câu a) được chuyển sang biểu đồ hình quạt tròn như dưới đây. Hãy tìm các giá trị của x, y, z, t, m trong biểu đồ.
c) So sánh ý nghĩa của hai loại biểu đồ trên
Để giải bài toán này, các em cần phân tích dữ liệu từ bảng thống kê và biểu đồ đã cho.
Biểu đồ cột thường dùng để so sánh trực tiếp giá trị của các đối tượng. Chiều cao của cột thể hiện giá trị của đối tượng đó.
Biểu đồ hình quạt tròn thường dùng để biểu diễn tỉ lệ phần trăm của từng phần so với tổng thể. Để giải quyết các yêu cầu của bài toán, ta sẽ thực hiện các bước sau:
Đọc bảng số liệu để tìm các giá trị còn thiếu trên biểu đồ cột.
Tính tổng số lớp để làm cơ sở tính tỉ lệ phần trăm cho biểu đồ hình quạt tròn.
Tính tỉ lệ phần trăm cho từng tỉnh để tìm các giá trị còn thiếu trên biểu đồ hình quạt tròn.
So sánh ý nghĩa của hai loại biểu đồ dựa trên mục đích sử dụng của chúng.
a) P là số lớp học cấp trung học cơ sở của tỉnh Gia Lai nên P = 2 692;
Q là số lớp học cấp trung học cơ sở của tỉnh Đắk Lắk nên Q = 3 633;
R là số lớp học cấp trung học cơ sở của tỉnh Lâm Đồng nên R = 2 501.
b) Tổng số lớp học cấp trung học cơ sở của 5 tỉnh Tây Nguyên là:
1 249 + 2 692 + 3 633 + 1 234 + 2 501 = 11 309 (lớp học).
Vậy ta có:
c) Biểu đồ cột cho ta thấy sự so sánh hơn kém về số lớp học cấp trung học cở sở của 5 tỉnh Tây Nguyên. Ví dụ: Đắk Lắk có đông số lớp học nhất, số lớp học của Đắk Lắk nhiều hơn số lớp học của Đắk Nông là: 3 633 – 1 234 = 2 399 (lớp).
Trong khi đó, biểu đồ hình quạt tròn ngoài việc cho ta biết sự so sánh hơn kém về số lớp học cấp trung học cơ sở của 5 tỉnh Tây Nguyên, còn cho biết tỉ lệ phần trăm số lớp học của mỗi tỉnh so với toàn thể khu vực.
Ví dụ: Đắk Lắk có số lớp học chiếm 32% so với tổng số lớp học của khu vực Tây Nguyên và nhiều gấp khoảng 3 lần số lớp học của Kon Tum hay Đắk Nông.
Bài toán này đã giúp các em rèn luyện kỹ năng đọc, phân tích và biểu diễn dữ liệu thống kê bằng các loại biểu đồ khác nhau. Nắm vững cách sử dụng các loại biểu đồ là rất quan trọng trong việc trình bày và xử lí thông tin.
• Xem thêm: