Chào các em! Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau giải chi tiết Bài 2 trang 14 SGK Hóa 12 thuộc bộ sách Chân trời sáng tạo. Bài toán này giúp chúng ta phân biệt thành phần chính của xà phòng và chất giặt rửa tổng hợp dựa trên công thức hóa học của chúng.
Cho biết trong các chất sau, chất nào có thể là thành phần chính của xà phòng? chất nào có thể là thành phần chính của chất giặt rửa tổng hợp?

Để giải quyết bài toán này, các em cần nhớ lại định nghĩa và công thức cấu tạo chung của hai loại chất này:
Xà phòng: Là muối natri (sodium) hoặc kali (potassium) của axit béo. Axit béo là những axit cacboxylic có mạch cacbon dài. Công thức chung là R−COONa hoặc R−COOK, với R là gốc hiđrocacbon dài.
Chất giặt rửa tổng hợp: Là muối natri của các axit hữu cơ có mạch cacbon dài, nhưng không phải là axit béo. Ví dụ phổ biến là muối natri của axit ankylsunfonic (R−SO3Na) hoặc axit ankylbenzen sunfonic (R−C6H4−SO3Na).
Bằng cách so sánh công thức đã cho với định nghĩa này, chúng ta có thể xác định được thành phần của từng loại.
- Các muối sodium như sodium alkylsulfate, sodium alkylbenzenesulfonate,... là thành phần chính của chất giặt rửa tổng hợp: câu a)
- Các muối sodium hoặc potassium của acid béo là thành phần chính của xà phòng: câu b) và c).
- Phần đuôi kị nước của xà phòng và chất giặt rửa là gốc hydrocarbon (CxHy –; thường x ≥ 15) nên chất (d) CH3CH2COONa không phải là thành phần chính trong các xà phòng hay chất giặt rửa.
Qua bài tập này, các em đã phân biệt được thành phần chính của xà phòng và chất giặt rửa tổng hợp.
Xà phòng là muối natri hoặc kali của axit béo có mạch cacbon dài, như C17H35COONa.
Chất giặt rửa tổng hợp là muối của các axit hữu cơ có mạch cacbon dài, không phải là axit béo, như muối sodium alkylsulfate hay sodium alkylbenzenesulfonate. Việc nắm vững công thức cấu tạo giúp các em hiểu rõ hơn về tính chất và ứng dụng của chúng trong đời sống.
• Xem thêm: