Hóa học và vấn đề Xã hội: Lương thực, thực phẩm, may mặc và sức khỏe con người - Hóa 12 bài 44

Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về hóa học với các vấn đề về lương thực, thực phẩm, hóa học và vấn đề về may mặc; Hóa học với việc bảo vệ sức khỏe con người qua bài viết dưới đây.

I. Hoá học và vấn đề lương thực, thực phẩm

1. Vai trò của lương thực, thực phẩm đối với con người

- Lương thực và thực phẩm chứa nhiều loại chất hữu cơ cần thiết để duy trì sức khoẻ như cacbohiđrat, protein, chất béo, vitamin, nước, các chất khoáng, chất vi lượng.

- Đói ăn sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe, đói "vi chất" nghĩa là chỉ thiếu một lượng nhỏ chất vi lượng cần thiết cũng ảnh hưởng đến sức khỏe. Đặc biệt như thiêu iot gây kém phát triển trí nhớ và có thể trở nên đần độn; thiếu vitamin A gây khô mắt và giảm sức đề kháng; thiết sắt sẽ gây thiếu máu;...

Như vậy lương thực, thực phẩm có vai trò cực kỳ quan trọng đối với con người.

2. Những vấn đề đang đặt ra cho nhân loại về lương thực, thực phẩm

- Với sự bùng nổ dân số và nhu cầu của con người ngày càng cao trong khi đất canh tác ngày càng bị thu hẹp, khí hậu trái đất nóng lên và thiên tai ngày càng ác liệt, do đó vấn đề đặt ra đối với lương thực, phẩm đó là: Không những cần tăng về số lượng mà còn tăng về chất lượng.

3. Hóa học góp phần giải quyết vấn đề lương thực, thực phẩm

- Hóa học đã góp phần làm tăng số lượng và chất lượng về lương thực, thực phẩm. Nghiên cứu và sản các chất hóa học có tác dụng bảo vệ và phát triển động thực vật như: phân bón, thuốc trừ sâu, diệt ích thích sinh trưởng,...

- Bằng phương pháp hóa học, tăng cường chế biến thực phẩm nhân tạo hoặc biến thực phẩm theo công nghệ hóa học tạo ra sản phẩm có chất lượng cao hơn.

- Vệ sinh an toàn thực phẩm là vấn đề đặc biệt quan trọng, không những ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe giống nòi mà còn ảnh hưởng tới quá trình sản xuất và uy tín quốc gia.

II. Hóa học và vấn đề may mặc

1. Vai trò của may mặc đối với cuộc sống con người

-  Nhu cầu về may mặc là một trong những nhu cầu chủ yếu của con người, nhu cầu này ngày càng tăng cùng với sự phát triển của khoa học công nghệ.

- Con người đã từng biết tới các tơ tự nhiên như: bông, lông thú; tơ nhân tạo được sản xuất từ polime tự nhiên như: xenlulozơ, tơ vissco, tơ xenlulozơ axetat.

- Ngày nay việc sản xuất ra tơ, sợi hóa học đã đáp ứng được nhu cầu may mặc cho nhân loại. với tơ tự nhiên (sợi bông, sợi gai, tơ tằm), tơ hóa học như tơ visco, tơ axetat, tơ nilon,...có nhiều ưu điểm nổi bật: dai, đàn hồi, mềm mại, nhẹ, xốp, đẹp và rẻ tiền.

2. Những vấn đề đặt ra về may mặc

- Vấn đề gia tăng dân số; điều kiện kinh tế - xã hội phát triển kéo theo yêu cầu về mặc ngày càng cao (ngoài đủ, ấm cần sang, đẹp,...); điều kiện sản xuất ra các loại tơ tự nhiên ngày càng khó khăn và hạn hẹp nên yêu cầu với công nghiệp chế tạo vải sợi ngày càng cao.

3. Hóa học góp phần giải quyết những vấn đề may mặc cho nhân loại

- Hóa học giúp nâng cao chất lượng sản phẩm, sản lượng các loại tơ hóa học, tơ tổng hợp. Nghiên cứu ra nhiều loại tơ có tính năng đặc biệt.

- Hóa học giúp chế tạo ra nhiều loại thuốc nhuộm, chất phụ gia làm cho màu sắc các loại tơ vải thêm rực rỡ, thêm đẹp, tính năng đa dạng.

⇒ Các loại tơ sợi hóa học được sản xuất bằng phương pháp công nghiệp nên đã đáp ứng được nhu cầu về số lượng, chất lượng và mĩ thuật.

III. Hóa học với việc bảo vệ sức khỏe con người

- Nhiều loại bệnh không thể chỉ dùng các loại cây cỏ tự nhiên trực tiếp để chữa trị.

- Ngành Hóa dược đã góp phần tạo ra những loại thuốc tân dược có nhiều ưu thế: sử dụng đơn giản, khỏi bệnh nhanh, hiệu quả đặc biệt đối với một số bệnh do virut và một số bệnh hiểm nghèo.

IV. Bài tập vận dụng hóa học và vấn đề xã hội

* Bài 1 trang 196 SGK Hóa 12: Chất dinh dưỡng có vai trò to lớn như thế nào đối với cuộc sống con người?

* Lời giải:

- Chất dinh dưỡng có vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe và sự phát triển của xã hội. Nếu thiếu dinh dưỡng trong một thời kỳ mang thai không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà cả sự phát triển trí tuệ của thai nhi,...

- Đói ăn sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe, đói "vi chất" nghĩa là chỉ thiếu một lượng nhỏ chất vi lượng cần thiết cũng ảnh hưởng đến sức khỏe. Đặc biệt như thiêu iot gây kém phát triển trí nhớ và có thể trở nên đần độn; thiếu vitamin A gây khô mắt và giảm sức đề kháng; thiết sắt sẽ gây thiếu máu;...

* Bài 2 trang 196 SGK Hóa 12: Hóa học có thể làm gì để góp phần làm tăng sản lượng lương thực, thực phẩm?

* Lời giải:

Để góp phần giải quyết vấn đề lương thực thực phẩm cho nhân loại, hóa học có những hướng hoạt động chính như:

- Nghiên cứu và sản xuất các chất có tác dụng bảo vệ và phát triển thực vật, động vật như: sản xuất các loại phân bón hóa học, sản xuất thuốc bảo vệ thực vật,...

- Nghiên cứu sản xuất những hóa chất bảo quản lương thực thực phẩm để nâng cao chất lượng của lương thực, thưc phẩm sau khi thu hoạch.

- Bằng con đường chế biến thực phẩm theo công nghệ hóa học để nâng cao chất lượng của sản phẩm nông nghiệp hoặc chế biến thực phẩm nhân tạo như: tổng hợp chất béo nhân tạo, chuyển hóa dầu,...

* Bài 3 trang 196 SGK Hóa 12: Hóa học có vai trò như thế nào trong việc đáp ứng nhu cầu may mặc và bảo vệ sức khỏe con người?

* Lời giải:

- Đáp ứng nhu cầu may mặc của con người hóa học đã tạo ra nhiều chất nhuộm, chất phụ gia làm cho màu sắc các loại tơ, vải thêm đẹp, rực rỡ hơn.

- Để bảo vệ sức khỏe của con người nghành hóa học dược phẩm ngày một phát triển, sản xuất các loại thuốc (tân dược) như: vacxin, thuốc chữa bệnh, các loại vitamin, thuốc giảm đau, thuốc tăng cường thể lực,...