Bài tập trắc nghiệm số 7, trang 142 SGK Vật lí 12, kiểm tra kiến thức về các tính chất vật lý và sinh học quan trọng của tia tử ngoại (UV). Mặc dù nổi tiếng với tác dụng quang hóa và sinh học, tia tử ngoại vẫn chia sẻ một số tính chất chung của sóng điện từ, bao gồm cả tác dụng nhiệt.
Chọn câu đúng. Tia tử ngoại:
A. không có tác dụng nhiệt.
B. cũng có tác dụng nhiệt.
C. không làm đen phim ảnh.
D. làm đen phim ảnh, nhưng không làm đen mạnh bằng ánh sáng nhìn thấy.
Để chọn đáp án chính xác, ta cần xem xét các tính chất điển hình của tia tử ngoại:
Tác dụng nhiệt: Mọi sóng điện từ đều mang năng lượng, do đó, đều có tác dụng nhiệt (mặc dù tia hồng ngoại có tác dụng nhiệt rõ rệt nhất).
Tác dụng quang hóa (làm đen phim ảnh): Tia tử ngoại nằm ở vùng năng lượng cao (bước sóng ngắn) nên có tác dụng ion hóa và quang hóa mạnh, đặc biệt là làm đen kính ảnh (phim ảnh) mạnh hơn ánh sáng nhìn thấy.
Tác dụng sinh học: Diệt khuẩn, làm đen da.
Dựa trên phân tích này, ta loại trừ các phương án phủ nhận tính chất chung của sóng điện từ và các tính chất quang hóa đặc trưng.
+ Chọn đáp án: B. cũng có tác dụng nhiệt.
Tia tử ngoại có đặc điểm:
- Tác dụng mạnh lên kính ảnh, Ion hóa chất khí.
- Bị nước và thủy tinh hấp thụ mạnh nhưng ít bị thạch anh hấp thụ.
- Kích thích phát quang nhiều chất, gây ra các phản ứng quang hóa
- Diệt tế bào, làm mờ mắt, đen da, diệt khuẩn, nấm mốc.
- Gây ra một số hiện tượng quang điện.
- Ngoài ra tia tử ngoại cũng có tác dụng nhiệt nhưng không rõ như tia hồng ngoại.
Tia tử ngoại là một phần của phổ sóng điện từ, do đó, nó không thể hoàn toàn phủ nhận các tính chất chung như tác dụng nhiệt, mặc dù tác dụng nhiệt không phải là ứng dụng nổi bật của nó. Các đặc điểm nổi bật nhất của tia tử ngoại bao gồm tác dụng quang hóa mạnh (làm đen phim ảnh mạnh), tác dụng ion hóa chất khí, kích thích phát quang, và tác dụng sinh học (diệt tế bào, gây mờ mắt). Trong số các lựa chọn được đưa ra, khẳng định tia tử ngoại cũng có tác dụng nhiệt là tính chất luôn đúng của mọi sóng điện từ mang năng lượng.
• Xem thêm:
Bài 6 trang 142 SGK Vật Lý 12: Chọn câu đúng. Tia hồng ngoại có:...