Kỹ năng làm tròn số thập phân là nền tảng để ước lượng và đơn giản hóa các phép tính trong toán học và ứng dụng thực tế. Khi làm tròn đến một hàng nào đó, ta chỉ cần xét chữ số ngay bên phải nó để quyết định làm tròn lên (tăng 1 đơn vị) hay làm tròn xuống (giữ nguyên).
Làm tròn các số thập phân sau đến chữ số thập phân thứ hai:
a) –79,2384;
b) 60,403;
c) –0,255;
d) 50,996.
Yêu cầu đề bài là làm tròn đến chữ số thập phân thứ hai (hàng phần trăm).
Ta cần thực hiện các bước sau cho từng số:
Xác định chữ số ở vị trí thập phân thứ hai.
Xét chữ số ngay bên phải nó (chữ số ở vị trí thập phân thứ ba/hàng phần nghìn).
Áp dụng quy tắc làm tròn:
Nếu chữ số thứ ba $\ge 5$, làm tròn lên.
Nếu chữ số thứ ba $< 5$, làm tròn xuống.
Bỏ tất cả các chữ số từ chữ số thập phân thứ ba trở đi.
Lưu ý: Trong trường hợp làm tròn lên khiến chữ số 9 chuyển thành 10 (như ở câu d), ta cần nhớ cộng 1 vào hàng liền kề bên trái nó (hàng phần mười hoặc hàng đơn vị).
a) Chữ số thập phân thứ hai của số –79,2384 là 3.
Chữ số bên phải liền nó là 8 > 5 nên chữ số thập phân thứ hai tăng thêm một đơn vị là 4 và bỏ các chữ số từ chữ số thập phân thứ ba trở đi.
→ Vậy số –79,2384 làm tròn đến chữ số thập phân thứ hai là: –79,24.
b) Chữ số thập phân thứ hai của số 60,403 là 0.
Chữ số bên phải liền nó là 3 < 5 nên chữ số thập phân thứ hai giữ nguyên là 0 và bỏ đi chữ số thập phân thứ ba.
→ Vậy số 60,403 làm tròn đến chữ số thập phân thứ hai là: 60,40.
c) Chữ số thập phân thứ hai của số –0,255 là 5.
Chữ số bên phải liền nó là 5 nên chữ số thập phân thứ hai tăng thêm một đơn vị là 6 và bỏ đi chữ số thập phân thứ ba.
→ Vậy số –0,255 làm tròn đến chữ số thập phân thứ hai là: –0,26.
d) Chữ số thập phân thứ hai của số 50,996 là 9.
Chữ số bên phải liền nó là 6 > 5 nên chữ số thập phân thứ hai tăng thêm một đơn vị là 10 (các chữ số tính từ chữ số hàng cao nhất đến chữ số thập phân thứ hai là 50,99 tăng thêm một đơn vị ở ở chữ thập phân thứ hai là 51,00) và bỏ đi chữ số thập phân thứ ba.
→ Vậy số 50,996 làm tròn đến chữ số thập phân thứ hai là: 51,00.
Việc làm tròn số thập phân đến một chữ số xác định đòi hỏi sự chính xác khi xác định chữ số bên phải để quyết định tăng hay giữ nguyên.
$-79,2384$ làm tròn đến chữ số thập phân thứ hai là $\mathbf{-79,24}$.
$60,403$ làm tròn đến chữ số thập phân thứ hai là $\mathbf{60,40}$.
$-0,255$ làm tròn đến chữ số thập phân thứ hai là $\mathbf{-0,26}$.
$50,996$ làm tròn đến chữ số thập phân thứ hai là $\mathbf{51,00}$.
• Xem thêm: