Tính chất hóa học của Flo (F) Brom (Br) iot, bài tập về Flo Brom Iot - hóa 10 bài 25

Các nguyên tố Flo, brom, iot cùng thuộc nhóm VIIA chung với Clo vậy chúng có những tính chất nào giống và khác với clo, có những ứng dụng gì và điều chế chúng thế nào, chúng ta hãy cùng tìm hiểu qua bài viết này.

I. Tính chất của Flo (F)

1. Tính chất vật lý của Flo

- Là chất khí, màu lục nhạt, độc.

2. Tính chất hóa học của Flo

- Flo là phi kim mạnh nhất (có độ âm điện lớn nhất) nên Flo có tính oxi hóa mạnh nhất.

a) Flo tác dụng với kim loại

- Flo oxi hóa được tất cả các kim loại tạo thành muối florua:

* PTPƯ: 2M + nF₂ → 2MF_n

* Ví dụ: 2Na + F₂ → 2NaF

2Fe + 3F₂ → 2FeF₃

Zn + F₂ → ZnF₂

b) Flo tác dụng với phi kim

- Khí flo oxi hóa được hầu hết các phi kim (trừ oxi và nito).

* Ví dụ: 3F₂ + S → SF₆

c) Flo tác dụng với hiđro H₂

- Phản ứng xảy ra ngay cả trong bóng tối (gây nổ mạnh) tạo thành hiđro florua

F₂ + H₂ → 2HF↑

-  Khí HF tan vô hạn trong nước tạo ra dd axit flohidric, khác với axit HCl, axit HF là axit yếu, tính chất đặc biệt của axit HF là tác dụng với silic đioxit (SiO₂) có trong thành phần thủy tinh) ⇒ do đó không dùng chai lọ thủy tinh để đựng dd axit HF.

SiO₂  +  4HF →  SiF₄  +  2H₂O

d) Flo tác dụng với nước H₂O

- Khí flo oxi hóa nước dễ dàng ngay cả ở nhiệt độ thường,Hơi nước bốc cháy khi tiếp xúc với khí flo:

2F₂  +  2H₂O → 4HF  +  O₂

II. Tính chất của Brom Br₂

1. Tính chất vật lý của Brom Br₂

- Brom là chất lỏng màu đỏ nâu, mùi khó chịu, dễ bay hơi, độc.

2. Tính chất hóa học của Brom

- Brom cũng là nguyên tố oxi hóa mạnh nhưng yếu hơn Flo và Clo.

a) Brom tác dụng với kim loại

- Brom oxi hóa được nhiều kim loại (phản ứng cần đun nóng).

* Ví dụ:  3Br₂  +  2Al     2AlBr₃

b) Brom tác dụng với hidro H₂

- Brom Br₂ oxi hóa được hidro H₂ ở nhiệt độ cao (không gây nổ) tạo thành hidro bromua.

Br₂ + H₂  2HBr

- Khí HBr tan trong nước tạo thành dd axit bromhidric, đây là axit mạnh, mạnh hơn axit HCl.

c) Brom tác dụng với nước H₂O

- Khi tan trong nước, 1 phần brom tác dụng rất chậm với nước tạo ra axit HBr và axit HBrO (axit hipobromơ), là phản ứng thuận nghịch.

Br₂  +  H₂O  HBr  +  HBrO

III. Tính chất của Iot I₂

1. Tính chất vật lý của iot I₂

- iot là chất rắn, dạng tinh thể, màu đen tím, khi đun nóng iot rắn biến thành hơi không qua trạng thái lỏng (gọi là hiện tượng thăng hoa).

2. Tính chất hóa học của iot I₂

a) iot tác dụng với kim loại

- Iot oxi hóa được nhiều kim loại nhưng chỉ xảy ra khi đun nóng hoặc có xúc tác.

3I₂  +  2Al     2AlI₃

b) iot tác dụng với hidro H₂

- Phản ứng xảy ra ở nhiệt độ cao, có xúc tác, phản ứng thuận nghịch (tạo thành khí hidro iotua): 

I₂  +    H₂      2HI

- Hidro iotua dễ tan trong nước tạo thành dd axit Iothidric, đó là 1 axit rất mạnh, mạnh hơn cả axit clohidric HCl , bromhidric HBr.

* Iot hầu như KHÔNG tác dụng với H₂O

c) Iot có tính oxi hóa kém clo và brom (nên bị clo và brom đẩy ra khỏi muối):

Cl₂ +  2NaI → 2NaCl + I₂

Br₂ +  2NaI → 2NaBr + I₂

d) Iot có tính chất đặc trưng là tác dụng với hồ (tinh bột) tạo thành hợp chất có màu xanh.

* Bảng tóm tắt tính chất hóa học của Flo, Brom, Iot, Clo

* Phương pháp điều chế Flo, Brom, Iot và Clo

IV - Phân Biệt Các Ion F^-, Cl^-, Br^-, I^-

V. Bài tập Flo, Brom, iot

Bài 1 trang 113 sgk hóa 10: Dung dịch axit nào sau đây không thể chứa trong bình thủy tinh:

A. HCl.    B. H₂SO₄.    C. HNO₃.    D. HF.

Lời giải bài 1 trang 113 sgk hóa 10:

* Đáp án: D đúng.

- Vì có PTPƯ: SiO₂ + 4HF → SiF₄ + 2H₂O

- Do đó HF không thể chứa trong bình thủy tinh (HF được dùng để khắc chữ lên thủy tinh)

Bài 2 trang 113 sgk hóa 10: Đổ dung dịch chứa 1g HBr vào dung dịch chứa 1g NaOH. Nhúng giấy quỳ tím vào dung dịch thu được thì giấy quỳ tím chuyển sang nàu nào sau đây:

A. Màu đỏ.   B. Màu xanh.   C. Không đổi màu.   D. Không xác được.

Lời giải bài 2 trang 113 sgk hóa 10:

* Đáp an: B đúng.

- Theo bài ra, ta có: n_HBr = 1/81 mol;  n_NaOH = 1/40 mol

- PTPƯ: NaOH + HBr → NaBr + H₂O

- Theo PTPƯ tỉ lệ n_NaOH : n_HBr = 1 : 1

- Theo bài ra thì: n_NaOH > n_HBr (1/40 > 1/81) ⇒ sau phản ứng NaOH dư

⇒ nhúng giấy quỳ vào dung dịchthì giấy quỳ sẽ chuyển màu xanh.

Bài 5 trang 113 sgk hóa 10: Muối NaCl có lẫn tạp chất là NaI.

a) Làm thế nào để chứng minh rằng trong muối NaCl nói trên có lẫn tạp chất NaI?.