Chào các em! Hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau giải chi tiết các câu hỏi trang 14 SGK Hóa học 10 thuộc bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống. Đây là những câu hỏi giúp các em củng cố kiến thức về cấu tạo nguyên tử và các thí nghiệm lịch sử.
Nguyên tử chứa những hạt mang điện là: A. proton và α. B. proton và neutron. C. proton và electron. D. electron và neutron.
Để trả lời câu hỏi này, các em cần nhớ lại cấu tạo cơ bản của một nguyên tử. Nguyên tử được cấu tạo từ ba loại hạt chính: proton, neutron và electron. Mỗi loại hạt có một tính chất điện tích riêng. Hãy xác định hạt nào mang điện tích dương, hạt nào mang điện tích âm và hạt nào không mang điện để tìm đáp án đúng.
Theo mô hình nguyên tử hiện đại, nguyên tử được cấu tạo từ ba loại hạt cơ bản:
Proton (p): Nằm trong hạt nhân, mang điện tích dương (+1).
Neutron (n): Nằm trong hạt nhân, không mang điện.
Electron (e): Chuyển động xung quanh hạt nhân, mang điện tích âm (-1).
Vì vậy, các hạt mang điện trong nguyên tử là proton và electron. Đáp án đúng là C.
Quan sát hình ảnh mô phỏng kết quả thí nghiệm bắn phá lá vàng thực hiện bởi Rutherford (Hình 1.3) và nhận xét về đường đi của các hạt α.
Thí nghiệm của Rutherford là một cột mốc quan trọng trong việc khám phá cấu tạo nguyên tử. Bằng cách bắn các hạt α (hạt nhân nguyên tử helium, mang điện tích dương) vào một lá vàng mỏng, Rutherford đã quan sát được ba hiện tượng chính. Dựa vào những hiện tượng này, ông đã đưa ra một mô hình nguyên tử đột phá so với các mô hình trước đó.
Khi quan sát kết quả thí nghiệm, ta nhận thấy ba hiện tượng về đường đi của các hạt α:
Hầu hết các hạt α đều xuyên thẳng qua lá vàng mà không bị lệch hướng.
Một số ít hạt α bị lệch hướng khi đi qua.
Một số rất ít hạt α bị bật ngược trở lại sau khi gặp lá vàng.
Những quan sát này đã giúp Rutherford đưa ra kết luận đột phá về cấu tạo nguyên tử:
Nguyên tử có cấu tạo rỗng là chủ yếu, giải thích tại sao hầu hết các hạt α đều xuyên qua.
Hạt nhân nguyên tử có kích thước rất nhỏ, nằm ở tâm nguyên tử và mang điện tích dương. Điều này giải thích tại sao một số ít hạt α (cũng mang điện tích dương) bị lệch hướng hoặc bật lại khi đi gần hoặc va chạm với hạt nhân.
Qua hai câu hỏi này, các em đã củng cố kiến thức về các hạt cơ bản cấu tạo nên nguyên tử và hiểu được cơ sở thực nghiệm của mô hình nguyên tử hạt nhân do Rutherford đề xuất. Nắm vững cấu tạo này là nền tảng để học tốt các chương tiếp theo.
• Xem thêm: