Chào các em! Hôm nay chúng ta sẽ cùng giải một bài toán thực tế rất hay trong sách giáo khoa Toán 6 tập 1, thuộc bộ sách Cánh Diều. Bài 7 trang 58 là một bài toán kinh điển về việc sử dụng Bội chung nhỏ nhất (BCNN) để tìm thời điểm gặp nhau của các sự kiện lặp lại.
Lịch cập cảng của ba tàu như sau: tàu thứ nhất cứ 10 ngày cập cảng một lần; tàu thứ hai cứ 12 ngày cập cảng một lần; tàu thứ ba cứ 15 ngày cập cảng một lần. Vào một ngày nào đó, ba tàu cùng cập cảng. Sau ít nhất bao nhiêu ngày thì ba tàu lại cùng cập cảng?
Bài toán cho biết ba con tàu có chu kỳ cập cảng khác nhau:
Tàu 1: cứ 10 ngày một lần.
Tàu 2: cứ 12 ngày một lần.
Tàu 3: cứ 15 ngày một lần.
Chúng ta cần tìm số ngày ít nhất để cả ba tàu cùng cập cảng trở lại.
Gọi x là số ngày cần tìm.
Vì tàu thứ nhất cập cảng sau 10, 20, 30, ... ngày, nên x phải là bội của 10.
Tương tự, x phải là bội của 12 và bội của 15.
Do đó, x phải là một bội chung của 10, 12 và 15.
Vì đề bài yêu cầu số ngày ít nhất, nên x chính là Bội chung nhỏ nhất (BCNN) của 10, 12 và 15.
- Gọi x là số ngày ít nhất mà ba tàu lại cập cảng cùng nhau. (x ∈ ℕ*)
- Theo bài ra, ta có:
Tàu thứ nhất cứ 10 ngày thì cập cảng một lần nên x là bội của 10.
Tàu thứ hai cứ 12 ngày thì cập cảng một lần nên x là bội của 12.
Tàu thứ ba cứ 15 ngày thì cập cảng một lần nên x là bội của 15.
⇒ x là bội chung của 10, 12 và 15
- Mà x là ít nhất nên x là bội chung nhỏ nhất của 10, 12 và 15.
Vậy ta cần tìm BCNN(10, 12, 15)
- Ta có: 10 = 2 . 5;
12 = 3 . 4 = 3 . 22;
15 = 3 . 5
⇒ BCNN(10, 12, 15) = 22 . 3 . 5 = 4 . 3 . 5 = 60
Nên: x = 60
Vậy sau ít nhất 60 ngày thì ba tàu lại cùng nhau cập cảng.
Qua bài giải này, các em đã thấy được ứng dụng thực tế của Bội chung nhỏ nhất trong việc tìm thời điểm lặp lại của các sự kiện. Nắm vững phương pháp này sẽ giúp các em giải quyết các bài toán tương tự một cách chính xác và hiệu quả.
• Xem giải bài tập Toán 6 tập 1 SGK Cánh Diều cùng chuyên mục
> Bài 3 trang 58 Toán 6 Tập 1 SGK Cánh Diều: Tìm bội chung nhỏ nhất của: a) 7 và 13...
> Bài 4 trang 58 Toán 6 Tập 1 SGK Cánh Diều: Thực hiện phép tính sau:...