Protein là một trong những chất hữu cơ có vai trò đặt biệt quan trọng trong các quá trình sống như ở người và động vật và thực vật.
Vậy Protein là gì? Protein có tính chất hóa học gì? Thành phần cấu tạo phân tử ra sao và Protein có ứng dụng gì trong đời sống? chúng ta sẽ cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
I. Trạng thái tự nhiên của protein
- Protein có trong cơ thể người, động vật và thực vật như lòng trắng trứng, sữa, tóc, sừng, móng, rễ, thân, lá, quả, hạt,...
II. Thành phần và cấu tạo phân tử của Protein
1. Thành phần nguyên tố của protein
- Thành phần nguyên tố chủ yếu của protein là C, H, O, N và một lượng nhỏ S, P, kim loại.
2. Cấu tạo phân tử của protein
- Protein có phân tử khối rất lớn và có cấu tạo rất phức tạp
- Protein được tạo ra từ các amino axit, mỗi phân tử amino axit tạo thành một "mắt xích" trong phân tử protein.
III. Tính chất hóa học của Protein
1. Phản ứng thủy phân của protein
- Khi đun nóng protein trong dung dịch axit hoặc bazơ, protein bị thủy phân sinh ra các amino axit.
Protein + Nước hỗn hợn amino axit
2. Sự phân hủy bởi nhiệt
- Khi đun nóng mạnh hoặc đốt cháy, protein bị phân hủy tạo thành những chất bay hơi và có mùi khét (giống như tóc, thịt cháy).
3. Sự đông tụ
- Khi đun nóng hoặc cho thêm hóa chất (rượu etylic, axit,...) xảy ra sự kết tủa hay đông tụ protein.
* Ví dụ: Đun nóng lòng trắng trứng.
IV. Ứng dụng của protein
- Ứng dụng chính của protein là làm thức ăn, ngoài ra protein còn có những ứng dụng khác trong công nghiệp dệt (len, tơ tằm), da, mĩ nghệ,...
V. Bài tập Protein
* Bài 1 trang 160 SGK Hoá 9: Hãy điền những từ hoặc cụm từ thích hợp vào các dấu chấm:
a) Các protein đều chứa các nguyên tố ...
b) Protein có ở…của người, động vật, thực vật như ...
c) Ở nhiệt độ thường dưới tác dụng của men, protein ... tạo ra các aminoaxit.
d) Một số protein ... khi đun nóng hoặc cho thêm một số hóa chất.
>> Giải bài 1 trang 160 SGK Hoá 9
* Bài 2 trang 160 SGK Hoá 9: Hãy cho (giấm hoặc chanh) vào sữa bò hoặc sữa đậu nành. Nêu hiện tượng xảy ra, giải thích.
>> Giải bài 2 trang 160 SGK Hoá 9
* Bài 3 trang 160 SGK Hoá 9: Có hai mảnh lụa bề ngoài giống nhau: Một được dệt từ sợi tơ tằm và một được dệt từ sợi bông. Cho biết cách đơn giản để phân biệt chúng.
>> Giải bài 3 trang 160 SGK Hoá 9
* Bài 4 trang 160 SGK Hoá 9: a) So sánh sự giống nhau và khác nhau về thành phần, cấu tạo phân tử của axit aminoaxetic (H2N – CH2 – COOH) với axit axetic.
b) Hai phân tử axit aminoaxetic kết hợp với nhau bằng cách tách – OH của nhóm – COOH và – H của nhóm – NH2. Hãy viết phương trình hóa học xảy ra.
Như vậy, kết thúc bài viết về tính chất hóa học Protein, trạng thái tự nhiên, thành phần cấu tạo và ứng dụng của protein trong đời sống các em cần ghi nhớ ý chính sau:
+ Protein có phân tử khối rất lớn, có cấu tạo phân tử rất phức tạp được tạo thành từ nhiều loại amino axit.
+ Protein có tính chất sau: phản ứng thủy phân, bị đông tụ, bị phân hủy bởi nhiệt.
+ Protein là thực phẩm quan trọng của người và động vật.
¤ Xem thêm các bài viết khác tại: