Soạn bài Củng cố, mở rộng trang 123 Ngữ văn lớp 12 tập 1 Kết nối tri thức

Câu 1 trang 123 sgk Ngữ văn 12 Tập 1: Bài học đã đưa lại cho bạn những hiểu biết gì về đặc điểm nổi bật của truyện truyền kì thời trung đại?

Trả lời:

Những hiểu biết mà em đã rút ra được sau bài học:

- Tính kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại

- Tính hư cấu và hiện thực được đan xen chặt chẽ với nhau

- Tính nhân đạo được lồng vào từng câu văn

- Thể hiện phong cách nghệ thuật của tác giả.

Câu 2 trang 120 sgk Ngữ văn 12 Tập 1: Yếu tố kì ảo trong truyện truyền kì và yếu tố kì ảo trong một số thể loại văn học khác (truyền thuyết, truyện cổ tích, truyện ngắn hiện đại) có những điểm giống, khác nhau như thế nào?

Trả lời:

Giống nhau:

- Bản chất: Kì ảo là yếu tố hư cấu, phi thực tế, mang tính hoang đường, kì diệu.

- Chức năng:

+ Tạo sự hấp dẫn, lôi cuốn cho tác phẩm.

+ Thể hiện quan niệm của con người về thế giới, cuộc sống và con người.

+ Phản ánh ước mơ, niềm tin của con người. 

Khác nhau:

- Truyền kì:

+ Kì ảo đan xen với hiện thực, tạo nên sự huyền bí, ly kỳ.

+ Mục đích: Thể hiện quan niệm về đạo đức, triết lý nhân sinh, ca ngợi những phẩm chất tốt đẹp của con người.

+ Ví dụ: Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên, Từ Thức gặp tiên.

- Truyền thuyết:

+ Kì ảo gắn liền với lịch sử, giải thích nguồn gốc, sự kiện lịch sử.

+ Mục đích: Ca ngợi công lao dựng nước, giữ nước của các vị anh hùng, thể hiện niềm tự hào dân tộc.

+ Ví dụ: Lạc Long Quân và Âu Cơ, An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy.

- Cổ tích:

+ Kì ảo thể hiện ước mơ, niềm tin vào cái thiện, cái đẹp.

+ Mục đích: Giáo dục đạo đức, bài học cuộc sống, rèn luyện phẩm chất tốt đẹp.

+ Ví dụ: Tấm Cám, Sọ Dừa, Cây khế.

- Truyện ngắn hiện đại:

+ Kì ảo ít xuất hiện, thường mang tính biểu tượng, ẩn dụ.

+ Mục đích: Phản ánh hiện thực xã hội, thể hiện quan niệm về con người và cuộc sống.

+ Ví dụ: Vợ chồng A Phủ (Tô Hoài), Chí Phèo (Nam Cao).

Câu 3 trang 123 sgk Ngữ văn 12 Tập 1: Tìm đọc một tác phẩm văn học hiện đại có yếu tố kì ảo, viết bài giới thiệu ngắn gọn về tác phẩm đó.

Trả lời:

Trong tác phẩm "Làng" của Kim Lân, yếu tố kì ảo được sử dụng thông qua hình ảnh của "làng", như một nhân vật với sức sống mạnh mẽ, thể hiện tinh thần đoàn kết và tương thân tương ái của người dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Pháp. Tác giả thông qua việc mô tả và phác họa "làng" như một thể thức sống động, với một cộng đồng đoàn kết và sáng tạo, thể hiện niềm tin vững vàng vào chiến thắng của dân tộc Việt Nam.

Trong "Làng", hình ảnh của ngôi làng được tạo ra không chỉ để mô tả một không gian vật lý mà còn là biểu tượng cho tinh thần của cộng đồng dân cư. Sức sống mãnh liệt của làng được thể hiện qua sự đoàn kết của những người dân, họ cùng nhau chống lại bạo lực và áp bức từ phía thực dân Pháp. Mỗi nhân vật trong làng đều đóng góp vào cuộc chiến với sự hy sinh và lòng dũng cảm, tạo ra một bức tranh vững chắc về lòng yêu nước và ý chí chiến đấu của dân tộc.

Tác giả không chỉ miêu tả về cuộc sống thường ngày trong làng mà còn đề cập đến những khó khăn, thách thức mà dân làng phải đối mặt trong cuộc chiến tranh. Tuy nhiên, bằng sự đoàn kết và sự hy sinh của mình, họ vẫn giữ vững niềm tin vào một tương lai tự do và bình yên. Hình ảnh của làng trong tác phẩm là biểu tượng cho sức mạnh tinh thần và lòng tự hào dân tộc, là nguồn động viên và động lực cho cuộc kháng chiến chống lại ách đô hộ của Pháp.