Hiện tượng khúc xạ ánh sáng là gì? Góc tới, góc khúc xạ, Tia tới tia khúc xạ là gì? - Vật lý 9 bài 40

Để giải đáp thắc mắc này, chúng ta cùng tìm hiểu về hiện tượng khúc xạ ánh sáng, góc tới và góc khúc xạ và tia tới tia khúc xạ là gì? qua bài viết dưới đây.

I. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng

1. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng là gì?

- Hiện tượng tia sáng truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác bị gãy khúc tại mặt phân cách giữa hai môi trường được gọi là hiện tượng khúc xạ ánh sáng.

2. Khái niệm góc tới, góc khúc xạ, tia tới tia khúc xạ

• I - điểm tới, SI - tia tới

• IK - tia khúc xạ

• Đường NN' vuông góc với mặt phân cách là pháp tuyến tại điểm tới

•  là góc tới, ký hiệu là i

•  là góc khúc xạ, ký hiệu là r

• Mặt phẳng chứa tia tới SI và pháp tuyến NN' là  mặt phẳng tới.

II. Sự khúc xạ của tia sáng khi truyền từ nước sang không khí và ngược lại

+ Khi tia sáng truyền từ không khí sang nước:

- Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới

- Góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới

+ Khi tia sáng truyền được từ nước sang không khí

- Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới

- Góc khúc xạ lớn hơn góc tới

III. Bài tập vận dụng

* Câu C7 trang 110 SGK Vật Lý 9: Phân biệt các hiện tượng khúc xạ và phản xạ ánh sáng

* Lời giải:

+ Hiện tượng phản xạ ánh sáng:

- Tia tới gặp mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt bị hắt trở lại môi trường trong suốt cũ

- Góc phản xạ bằng góc tới

+ Hiện tượng khúc xạ ánh sáng:

- Tia tới gặp mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt bị gãy khúc tại mặt phân cách và tiếp tục đi vào môi trường trong suốt thứ hai.

- Góc khúc xạ không bằng góc tới.

* Câu C8 trang 110 SGK Vật Lý 9: Giải thích hiện tượng nêu ra ở phần mở bài: Đặt mặt nhìn dọc theo một chiếc đũa thẳng từ đầu trên, ta không nhìn thấy đầu dưới của đũa. Giữ nguyên vị trí đặt mắt, đổ nước vào bát, liệu có nhìn thấy đầu dưới của đũa hay không?

* Lời giải:

+ Khi chưa đổ nước vào bát, ta không nhìn thấy đầu dưới (A) của chiếc đũa.

+ Trong không khí, ánh sáng chỉ có thể đi theo đường thẳng từ A đến mắt. Nhưng những điểm trên chiếc đũa thẳng đã chắn mất đường truyền đó nên tia sáng này không đến được mắt.

+ Giữ nguyên vị trí đặt mắt và đũa. Đổ nước vào bát tới một vị trí nào đó, ta lại nhìn thấy A.