Chào các em! Trong bài học này, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá một hiện tượng quang học vô cùng thú vị và phổ biến: khúc xạ ánh sáng. Bằng cách quan sát một ví dụ đơn giản với cây bút chì và nước, chúng ta sẽ hiểu rõ hơn về nguyên nhân của hiện tượng này.
Đặt cây bút chì vào một bát nước như hình bên. Vì sao ta thấy cây bút chì dường như bị gãy tại mặt nước?

Ánh sáng từ phần bút chì trong nước không còn chiếu thẳng vào mắt ta mà bị gãy khúc, lệch hướng truyền sáng khi đi ra khỏi mặt nước rồi mới truyền vào mắt ta. Từ đó ta nhìn thấy cây bút như bị gãy tại mặt nước.
Tiến hành thí nghiệm (Hình 4.1) và nêu nhận xét về đường đi của tia sáng từ không khí vào nước.

Trong môi trường nước và không khi, tia sáng truyền thẳng.
Tại mặt nước, tia sáng bị gãy khúc.
Vì: Khi truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác, tia sáng có thể bị khúc xạ (bị lệch khỏi phương truyền ban đầu) tại mặt phân cách giữa hai môi trường.
Hiện tượng nào sau đây liên quan đến sự khúc xạ ánh sáng?
- Tia sáng mặt trời bị hắt trở lại môi trường cũ khi gặp mặt nước.
- Tia sáng mặt trời bị lệch khỏi phương truyền ban đầu khi đi từ không khí vào nước.
Hiện tượng liên quan đến sự khúc xạ ánh sáng là hiện tượng tia sáng mặt trời bị lệch khỏi phương truyền ban đầu khi đi từ không khí vào nước.
Qua bài học này, các em đã hiểu rõ hơn về hiện tượng khúc xạ ánh sáng và cách phân biệt nó với hiện tượng phản xạ ánh sáng. Việc nắm vững các khái niệm này sẽ giúp các em giải thích được nhiều hiện tượng thú vị trong đời sống.
• Xem thêm:
Giải KHTN 9 trang 17 Chân trời sáng tạo SGK
Giải KHTN 9 trang 19 Chân trời sáng tạo SGK
Giải KHTN 9 trang 20 Chân trời sáng tạo SGK